Kamus Basa Sunda ( PAWONGAN - PÉLAS )

pawongan, wong.
aub payung, wewengkon nu diheuyeuk
golong.
paya, payaan, kuat badan, teu babari
ku nu jadi papayung. pégo, teu bisa ngalisankeun sawatara so-

keuna ku kasakit atawa kuat haté, teu
satria pinayungan, ngaran caturang-
ra atawa kecap sakumaha mistina: Nu

babari nyeri haté atawa ngarasa susah.
ga anu alus: kuda satria pinayungan, ku-
ngumbara di Pasundan ti daérah séjén

teu paya, teu kaop: Ari geus kolot mah
da nu alus watekna, matak mulya nu ngi-
loba nu pégo kénéh baé ngomong basa

teu paya kaanginan, sok salésma.
nguna.
Sundana.

teu payaan, teu kaopan, babarian, ba-
payung bawat, payung karajaan ba- pégon, aksara Arab "gundul" (teu dibaris-

bari pundung atawa ambek.
heula.
an) dipaké nulis basa Sunda atawa basa
payah, ripuh: gering payah, gering ripuh.
payung kuning, songsong kuning, pa-
Jawa.
payang, ngaran jaring paranti ngala lauk
yung kahormatan gelar aria bupati ba- péhék, gepéng ku dipékprék atawa digen-

di laut.
heula.
cét.

dipayang (nu gering atawa nu cilaka
agul ku payung butut (paribasa),
mépéhék, ngahina, ngarendahkeun:

teu bisaeun leumpang), diangkat ku sa-
agul ku terah (kaménakan) nu geus
Ulah kéna-kéna keur nanjung, ka batur

kurang-kurangna tiluan sina kawas nu
teu aya hartina.
téh mani mépéhék pisan!

ngedeng terus dipindahkeun. payus, pantes atawa sieup. péhém, tarima éléh, teu bisa ngomong

mayang, ngala lauk maké payang. péak, kapéak (basa wewengkon), katin-
deui.

pamayang, tukang mayang.
cak. péhong, ngaran kasakit kotor, sabangsa

pamayangan, kampung pamayang- péang, pias (warna lawon jsté. nu min-
rajasinga.

pamayang atawa tempat mayang.
deng diseuseuh atawa lila keuna ku péjrét, pejét, gepéng sarta remuk.

parahu mayang, parahu paranti ma-
cahaya panonpoé).
méjrét, harti injeuman tina gejrét, rugi

yang. péar, warna beureurn ngora.
pohara (usaha atawa dagang): Ku saing-
payon, papayon. Pébruari, ngaran bulan taun Masehi nu
an modal raksasa bangsa asing, usaha
payu, laku, aya nu meuli (barang); lemesna
kadua.
bangsa pribumi loba nu méjrét.

pajeng. pécak, lolong atawa teu nénjo sabeulah. pék, hég, kecap anteuran kana nitah nga-

mayukeun, bisa ngajual. pécay, ngaran sayuran sabangsa jabung,
lampahkeun sarupaning pagawéan: Pék,

asa dijual payu (babasan), padaning-
tapi teu nyereng, sarta ti jerona bodas
ka dinya geura dahar!

galkeun di panyabaan atawa dipangum-
kawas engkol.
pék-pék, pék atuh, buru-buru sing gan-

baraan. pécékrék, katé, pendék leutik (jelema).
cang.
payun, lemesna tina hareup. péci, ngaran sarupaning topi teu maké sisi,
pok-pék, pok.

mayun, lemesna tina nyanghareup.
ngan maké cocontong ti hareup. péking, bébék péking, ngaran meri bo-

mayunan, lemesna tina nyanghareup- pécong, panon jelema nu aya titik bodas
das, saluhureun meri biasa, diarah da-

an.
dina hihideungna.
gingna (asal ti nagara Cina).

kapayunan, 1. lemesna tina kanyaho- pécun, salasahiji poé pangeling-ngeling pékprék, mékprék, neunggeul atawa

an (disanghareupan) 2. lemesna tina ka-
bangsa Cina, nu dirayakeun di walungan
meupeuh barang nepi ka beulah atawa

piheulaan.
maké parahu-parahu.
remuk: Pa Acim mékprékan batu sina ja-

ka payun, engké jaga (waktu nu bakal pédah, 1. duméh atawa lantaran, aya ogé
di koral.

datang).
nu nyebut sapédah: Pédah (sapédah) péksi, dipéksi, diroris atawa dipariksa.

ka payuneun, pikeun ditujukeun ka (di-
teu kaondang, manéhna pundung, tara
uang péksi, duit nu sok dibayar ku nu

na alamat surat): Kahatur ka payuneun
daékeun datang deui; 2. paedah: Taya
ménta tanda-tangan jeung cap ti désa

jeng Raka jsté.
pédahna, taya paédahna.
jsté.
payung, ngaran alat tina lawon atawa tina pédéngkréng, médéngkréng, médéd, pél, tablét, ubar nu mangrupa barang bun-

keretas nu ku urang sok dipaké upama
ginding.
der atawa buleud gepéng leutik supaya

keur panas ngarah teu kapanasan atawa péés, paméés, tanda sora u di luhureun
bisa diteureuy: Pél kina sok dibulen ku

keur hujan supaya teu baseuh; lemesna
aksara Arab.
gula ngarah teu karasa pait.

pajeng.
dipéés, ditandaan ku paméés: Aksara
ngepél, ngaberesihan ubin atawa lanté

mayung, ngapung luhur nepi ka méh
ba mun dipéés jadi bu.
témbok ku lamak baseuh.

lempeng luhureun sirah (langlayangan). pégég, dipégég, ditahan, rada dipeng- pélas, ngaran sarupaning kadaharan.

mayungan, ngiuhan batur ku payung.
kek: sorana dipégég, henteu dibedas-
pélas hurang, hurang meunang nga-

papayung, nu nangtayungan rayat, ka-
keun.
lembutkeun dibebek campur parud kala-

pala nagara atawa kapala daérah.
useup pegeg, useup biasa, lain useup
pa ngora sarta disambaraan, tuluy dipa-

                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

PA - PADASAN PASALEBRUNGAN - PASIKSAK PINDANG - PINTI
PADATI - PAGER PASING - PATI PINTON - PIRURUHAN
PAGEUH - PAIT PATIH - PAWON PIRUS - PLIN
PAJAH - PAKÉL PAWONGAN - PÉLAS PLOMBIR - POHO
PAKÉLING - PALAL PÉLBAK - PÉPÉS POHPOHAN - POLITIK
PALALANGON - PALIAS PÉPÉT - PECAH POLKA - PONONOD
PALID - PAMATANG PECAK - PELAK PONTANG - PORTO
PAMATUK - PANCA PELASTIK - PENDÉK POS - POTRÉT
PANCABAGAH - PANCONG PENDELIK - PEPEK POYAN - PRIBADI
PANCUH - PANGARUH PEPEL - PERDAYA PRIBADOS - PRUK
PANGASILAN - PANGRÉHPRAJA PERDIH - PERGASA PRUNG - PUHARA
PANGROD - PANTES PERGASI - PERWIRA PUHIT - PULAS
PANTING - PAPANGGOK PERWOLU - PEUEUT PULASAN - PUNDI
PAPANTING - PARAJI PEUHEUR - PEUTEUY PUNDUH - PUPUH
PARAK - PARÉKÉT PEUTI - PIDANA PUPUHUNAN - PURKUTUT
PARÉKOS - PARIPIH PIDANG - PIKNIK PURNA - PUTUS
PARIPURNA - PASAL PIKUL - PINDAH PUTRA - PUYUH

Kamus Basa Sunda ( PATIH - PAWON )


sanak-baraya.
keun patok; 2. angger atawa tetep:
jijieunan téh goréng patut teuing.

maténi, gedé bahayana matak paéh
Geus matok di warung Nyi Iméh, supir
teu matut, teu siga atawa goréng: lin-

atawa maéhan.
oplét éta mah sok reureuhna bari nga-
tuh teu matut, nu lintuh kamumu.

permati, permatih, bagian awak anu
don dahar téh.
papatutan, rupa beungeut: Keur papa-

matak bahaya upama keuna ku pakarang
patokan, katangtuan nu kudu dipaké
tutan siga kedok rautaneun téh, cunihin

jsté.
cecekelan dina ngajalankeun sarupaning
deuih.

bélapati, kacida bumélana, nepi ka wani
perkara.
tayoh ka patutna (kekecapan), surup

ngetohkeun pati. patos, lemesna tina pati.
ka rupana, goréng adatna, goréng rupa-

kalapati, ajal, waktu maot. patotos, matotoskeun, nyocogkeun pa-
na.

cipati, santen, aci kalapa.
madegan jeung batur: Pangurus kopera- patutan, anak atawa putra.

saripati, galeuh atawa poko (tina cari-
si ngayakeun rapat pikeun matotoskeun patwa, fatwa, naséhat, bongbolongan.

taan atawa pedaran élmu).
maksud rék meuli panggilingan paré. patya, patih.
patih, papatih, pagawé nagara sahandap- patrem, ngaran pakarang sabangsa badi. paud, maud, miceun kulit pucuk kawung

eun bupati, saluhureun wadana. patri, 1. timah anu sanggeus dilééhkeun ku
pirokoeun (beuteungna) atawa miceun

patih goah (basa banyol), pamajikan.
beusi panas, sarta dicampur jeung arpus
sabagian kulit haramay ku péso, petana
patihah, Fatihah, bubuka, surat kahiji di-
katut érkeras dipaké nyambungkeun
saperti maut; paut.

na Qur'an, saripati tina eusi Qur'an.
(ngarapet) kaléng jsb. atawa dipaké pauh, kemang atawa binglu.
patik, kampak gedé panjang gagangna, di-
nambal nu balocor dina barang tina ka- paul, biru, bulao, ngaran warna saperti

gunakeunana ku leungeun duanana (di-
léng jsb.; 2. matak sugema, matak nga-
warna langit keur lénglang, cai laut, gu-

heumbatkeun), paranti nuar kai jsté.
rasa puas.
nung ti kajauhan jsté.
patil, pamatil, cucuk cécépét lauk (lélé,
matri, ngagunakeun patri.
alak paul, alak.

bébéong, jambal jsb.) anu seukeut tur
saeutik patri (kekecapan), saeutik (ba-
ngalamuk paul, lamuk.

sawaréh ngandung peurah, minangka
rang atawa omongan) tapi matak suge- paur, 1. linu; 2. lewang, sieun ragrag ata-

panyeureud.
ma lantaran alus atawa ngeusi.
wa sieun cilaka: Ari nénjo budak tataék-

matil, nyocog ku pamatil: Kadé, lélé patriot, warga nagara anu kacida bélana
an téh kuring mah sok paur, kumaha

mah sok matil!
ka lemah-cai, lantaran nyaah (cinta).
mun ragrag!
patilasan, tilas. patroli, 1. pasukan militér atawa pulisi anu paus, kapala agama Katolik nu pangluhurna
patimah, jukut patimah, ngaran sa-
ngajaga kaamanan bari ngaronda; 2. pa-
di Roma.

bangsa jukut nu sok kapanggih (dibareu-
gawéan ngaronda: Sapasukan pulisi nga-
lauk paus, ngaran sato nyusuan pang-

li) ku jamaah haji baheula di perjalanan
yakeun patroli.
gedéna nu hirupna di laut, sok diarah ga-

Mekah-Madinah, sok dipaké panayogén patrom, ngaran wadah obat (biasana
jihna, dijieun minyak ikan.

ka nu rék ngajuru, dikeueum dina cai, la-
jeung mimis atawa jeung pélor) tina da- paut, 1. maut, narik atawa nyabut lalaunan

mun beukah, (cenah) tandana téréh brol,
luang atawa logam maké piston pikeun
(barang leutik, panjang); bandingkeun

lamun méotan lila kénéh.
eusi bedil.
paud; 2. teu pati alus, kurang cahayana
pating, ting, rarangkén-hareup nuduh patuh, matuh, 1. cicing, tetep tumetep di
lantaran rengat (berlian, inten).

keun loba nu migawéna: patinggorowok,
hiji tempat: Di mana nya lembur matuh,
maut nyéré ka congona (paribasa),

patingberebet, patingcaleuhak jsté.
banjar karang pamidangan (purwakanti),
beuki kolot beuki ngurangan rejeki, hirup
patinggi, 1. kapala wewengkon (sawatara
di mana cicing téh atawa di mana imah
beuki ripuh, loba pangabutuh nu teu ka-

désa) baheula nu kapapancénan ngatur
téh?; 2. biasa: Nu dagang cingcaw geus
cumponan.

kaamanan jeung kapulisian (kurang-leu-
matuh sok nagog deukeut jambatan.
maut ka puhu (paribasa), mamawa ka

wih pangkat camat ayeuna), désa jaman patung, aréa, wongwongan.
kolot (paséa budak).

baheula; 2. wancahan tina pagawé ting-
matung, papatungan, réréongan, pawana, angin.

gi, jaman merdika (taun 1960, 1970).
meuli barang jsté. ku duit meunang
Kuda Pawana, Semar.
patitis, titis.
ngumpulkeun ti sawatara urang keur pawarang, padmi, praméswari.
patlot, ngaran alat paranti nulis tina sa-
saréréa. pawéstri, pawistri, pawistrén, kaistrian,

bangsa areng teuas dilakop ku kai. paturon, turu.
urusan wanita, saperti perkara masak,
patok, kai atawa awi nu ditancebkeun ka- patut, rupa.
nyulam, nyongkét jsté.

was pancuh: Jalan téh engké rék diru-
goréng patut, goréng rupa, sabalikna pawistrén, pawistri.

bakan nepi kana patok ieu.
tina geulis atawa kasép (jelema), bisa pawit, modal mimiti (dina maén); wit.

matok, 1. masangkeun atawa nanceb-
ogé dipaké pikeun barang (jijieunan): Na pawon, lemesna tina dapur.

                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

PA - PADASAN PASALEBRUNGAN - PASIKSAK PINDANG - PINTI
PADATI - PAGER PASING - PATI PINTON - PIRURUHAN
PAGEUH - PAIT PATIH - PAWON PIRUS - PLIN
PAJAH - PAKÉL PAWONGAN - PÉLAS PLOMBIR - POHO
PAKÉLING - PALAL PÉLBAK - PÉPÉS POHPOHAN - POLITIK
PALALANGON - PALIAS PÉPÉT - PECAH POLKA - PONONOD
PALID - PAMATANG PECAK - PELAK PONTANG - PORTO
PAMATUK - PANCA PELASTIK - PENDÉK POS - POTRÉT
PANCABAGAH - PANCONG PENDELIK - PEPEK POYAN - PRIBADI
PANCUH - PANGARUH PEPEL - PERDAYA PRIBADOS - PRUK
PANGASILAN - PANGRÉHPRAJA PERDIH - PERGASA PRUNG - PUHARA
PANGROD - PANTES PERGASI - PERWIRA PUHIT - PULAS
PANTING - PAPANGGOK PERWOLU - PEUEUT PULASAN - PUNDI
PAPANTING - PARAJI PEUHEUR - PEUTEUY PUNDUH - PUPUH
PARAK - PARÉKÉT PEUTI - PIDANA PUPUHUNAN - PURKUTUT
PARÉKOS - PARIPIH PIDANG - PIKNIK PURNA - PUTUS
PARIPURNA - PASAL PIKUL - PINDAH PUTRA - PUYUH