Kamus Basa Sunda ( SUSUH - SWATANTRA )


tina awi, rék siga kurung hayam, ti luhur-
sela-sela barang séjén supaya buni; ban-
kandel pikeun pakéan lalaki buatan Cina.

na maké liang paranti ngodok.
dingkeun disesepkeun jeung disisipkeun. sutradara, nu ngatur lalakon sandiwara,
susuh, ngaran sarupaning tutut, cang-
nyusup mubuy marangpang num-
pilem jsté.

kangna hideung, bangunna kawas siih
pang, jangjawokan budak (baheula) ari sutri, tambang anu diponcorkeun kana lo-

hayam, hirupna di susukan, sok dihakan-
barangtéangan (nu leungit) supaya ka-
longkrang suku kuda nu hareup, tuluy

an ku meri.
panggih deui.
dibeulitkeun kana badanna, ngarah ku-

susuheun, nu hésé ngalahirkeun nepi susur, 1. lemesna tina sisig; 2. ngaran sa-
dana teu bisaeun lulunjuk.

ka reup-reup peureum, sok disibeu-
rupaning sikat paranti ngabersihan hun- suuk, kacang suuk, ngaran tutuwuhan

ngeutan ku cai pangeueuman susuh.
tu, tina dahan kai nu siga kayu manis Ci-
nu diarah beutina.
susuhunan, sunan, suhun.
na. suudon, goréng sangka: Ulah sok suudon,
susuk, ngaran parabot dapur paranti nyait
nyusur, nyisig ku bako atawa jebug.
can naon-naon geus nyangka nu lain-la-

goréngan tina katél jsté.; 2. bangsal,
nyusur tanah, sidekah sabada ngubur
in.

emas atawa pérak beunang ngajampéan
nu maot. suwaban, nguntup ku omongan, upamana

anu diasupkeun ka jero awak, cenah susuri, bulu punduk kuda nu paranjang.
nyebutkeun teu sieun ku maung, teu si-

ngarah weduk atawa dipikaasih; 3. duit susuru, kakteus, sabangsa tutuwuhan nu
eun ku jin jsté.

pamulangan.
bisa hirup di tempat panas sarta garing, suweng, lemesna tina kurabu.

nyusuk, nyieun jalan cai keur ka sawah
lolobana teu daunan tapi dahan-dahan- suwing, beulah biwir nu luhur (jelema) ata-

atawa ka lembur jsté.
na siga daun karandel, loba nu ngan-
wa semplék biwir barang (cangkir jsté.):

susukan, solokan, jalan cai beunang
dung geutah.
Ulah nginum tina cangkir suwing bisi ra-

nyieun jelema. susut, nyusut, ngusap nu baseuh atawa
heut!

tugur tundan, susuk bendung, nge-
nu kotor dina awak atawa dina barang. suwita, kawula, abdi atawa ngawula,

pung maung, ménak kudu kapun-
nyusutan, nyusut sababaraha kali.
ngabdi.

dayan (kekecapan), rupa-rupa kawajib-
nyusutan cipanon, nyusut atawa ngu- suwuk, nyuwuk, méré kadaharan (jele-

an rayat baheula jaman féodal, saperti
sap cipanon sababaraha kali.
ma) atawa parab (sasatoan) loba, dileu-

gotong-royong kerja-bakti.
tisusut, tikusruk.
wihan ti biasa ngarah montok.
susul, nyusul, nuturkeun anu geus ti heu-
tisusut tidungdung (babasan), diga- suwung, kosong, euweuh sasaha (di

la nepi ka kaudag.
wé dug hulu pet nyawa, digawé sataker
imah); lemesna seweng.

kasusul, kaudag.
tanaga sarta méh tara reureuh.
teu suwung, teu suwung-suwung,

nyusulan, ngondang kadua kali atawa sut, kecap panganteur pagawéan kana
aya baé atawa loba: teu suwung ti do-

ngangkir.
nyeungeut atawa nyundut.
sa, boga atawa loba dosa.

nyusulkeun, mikeun barang ka jalma suta, anak (lalaki): Kuntisuta, Arjuna, pu- suyud, satia.

anu disusul, lantaran tadi tinggaleun ata-
tra Déwi Kunti. suyuk, monténg (hateup); sabalikna tina

wa poho teu dibikeun.
bingah amarwata suta (basa bujang-
tara.
susun, nyusun, 1. ngéntép atawa num-
ga), kalintang bingahna, nandingan gu- swadési, tanah atawa nagara sorangan.

puk kalawan bérés aturanana; 2. nga-
nung.
gerakan swadési, gerakan maké ba-

rang: nyusun carita atawa nyusun buku suten, nangtukeun saha nu éléh, saha nu
rang buatan bangsa atawa nagara so-

pangajaran jsté.
meunang atawa saha nu kabagian maén
rangan, atawa gerakan diajar hirup ku

pasusun, patumpang atawa patumpuk
ti heula ku ngadukeun ramo (kabiasaan
kakuatan bangsa sorangan.

kalawan bérés.
barudak). swapraja, daérah otonomi (propinsi jsté.).

seureuh sasusun, seureuh 20 lambar sutra, ngaran sarupaning lawon tina be- swarabakti, tambahan sora dina salahsa-

nu nyusun atawa pasusun (jualeun).
nang nu dijeun tina cacaka hileud; harti
hiji kecap (biasana basa asing) supaya

malati susun, malati anu daun kem-
injeuman, lemes budi, bageur, sabar
leuwih babari ngedalkeunana, saperti

bangna nyusun atawa numpuk (leuwih
jsté.: Dunungan kuring nu ayeuna su-
pat jadi opat, krta jadi kerta jsté.

loba ti kembang malati salancar).
gan mah sutra wé, kacida bageurna, sa- swasta, partikulir, lain nu pamaréntah:
susup, nyusup, ngabunikeun manéh saku-
bar jsté.
perusahaan swasta, lain nu pamarén-

jur awak atawa sirah (hulu) wungkul, sa-
hileud sutra, sarupaning hileud nu sok
tah.

perti lauk asup kana leutak.
diingu, diarah cacakana swatantra, swapraja.

disusupkeun (barang), diasupkeun ka
sutra danas, sarupaning lawon sutra


                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

SA - SABUN SAWARGA - SÉÉL SILUMAN - SINEUREUT
SABUT - SAH SÉÉNG - SÉMPÉK SING - SIPAT
SAHA - SAKING SÉMPÉR - SÉOK SIPIL - SIRILIK
SAKIT - SALAKAY SÉOR - SÉSÉKÉLAN SIRINDIL - SIT
SALAKI - SALIARA SÉTAN - SEDEP SITA - SOGOK
SALIB - SAMA SEDIH - SELEGON SOGOL - SONGONG
SAMAD - SAMBÉH SELEK - SEMPAL SONGSOÉNG - SORODOT
SAMBOJA - SAMPOYONG SEMPET - SENGIR SOROG - SREK
SAMPULUR - SANGGAL SENGIT - SEPRÉ SRENG - SUGAN
SANGGALANGIT - SANGSANG SEPUH - SESER SUGEMA - SUKUN
SANGSARA - SAPI SESETIL - SEUBEUH SUKUR - SUMBRAH
SAPIH - SARAT SEUBYÉK - SEUSEUH SUMBU - SUNGAPAN
SARATI - SAPIS SEUSEUL - SIDEM SUNGÉ - SURAT
SARSAN - SASTRA SIDEUHA - SIKAT SURAWUNG - SUSUG
SATÉ - SAWANG SIKEP - SILOKA SUSUH - SWATANTRA

Kamus Basa Sunda ( SURAWUNG - SUSUG )


susna nu dikirimkeun ka batur pikeun ne-
sorong.
yar).

pikeun béja jsté.; lemesna serat. surungkuy, nyurungkuy, maju di jero
kuéh sus, ngaran sarupaning kuéh ba-

nyuratan, nulis sarta ngirimkeun surat.
leutak (lauk jsté.) atawa di nu bala (ba-
kar nu dieusian ku sarupaning adonan

pasuratan, 1. pagawé kantor pos pu-
gong jsté.).
amis pelem.

rah nepikeun surat-surat ka nu disebut suruntul, nyuruntul, nyampeurkeun bari susah, lemesna sesah; 1. hésé atawa ku-

dina alamatna; 2. tukang nyiringkeun su-
lumpat saperti nu rék narajang (bagong,
rang: susah béas, hésé atawa kaku-

rat ti pos ka pos (baheula).
anjing jsté.).
rangan béas; susah pibatureun, hésé

surat kawat, télégram. surup, 1. asup kana cakrawala beulah ku-
néangan pibatureun; 2. teu senang ha-

surat kaleng, surat budeg, surat nu
lon (panonpoé, bulan, bentang): Panon-
té lantaran aya perkara nu hésé diung-

teu ditanda ku nu ngirimkeunana atawa
poé geus rék surup, langit di beulah ku-
kulanana, saperti aya nu gering ripuh,

nu maké ngaran palsu.
lon hibar ku layung; 2. pantes, alus ka-
teu boga gawé jsté.

surat kabar, koran.
ténjona: Ari nu boga awak sampayan-
nyusahkeun, matak susah: Urang sa-

surat putusan, bisluit.
eun mah maké naon, maké naon ogé su-
bisa-bisa ulah sok nyusahkeun batur.

surat gadé, surat tanda ngagadékeun
rup baé, pantes baé, alus baé katénjo- susastra, kasusastran, sastra.

barang jsté.
na. susila, sopan, hadé budi-basa: jalma susi-

awi surat, sabangsa gombong anu ma-
nyurup, (roh nu geus maot atawa jin)
la, jalma sopan, nyaho tatakrama.

ké gurat-gurat bodas.
asup kana badan jelema hirup.
tuna susila, goréng lampah: wanita
surawung, ngaran tutuwuhan nu daunna
kasurupan, kasarumahan, kaasupan
tuna susila (watunas/wts), ungkluk.

sok dilalab, dipaké sambara laksa jsté.
roh nu geus maot atawa jin nepi ka teu suster, sesebutan ka jururawat wanita

ngandung rasa haneut, sikina nu garing
éling.
atawa bidan jeung ka wanita katolik nu

sok dikeueuman dipaké bukur sirop (cu-
nyusurup, mapantes, upamana baju,
cicing di biara.

ing).
karémbong jeung samping. susu, bagian badan nu di jelema ayana di-
surén, ngaran tangkal, kaina semu beu-
nyurupkeun, 1. ngasupkeun kantéh
na dada, di sato handapeun beuteung-

reum, alus keur dangdanan imah.
atawa benang salambar-salambar kana
na; lemesna inang atawa pinareup.
surem, kurang caang, henteu cékas, upa-
suri; 2. ngaluyukeun sora tatabeuhan
nyusu, ngenyot cai susu indungna (orok

mana bulan nu kahalangan ku méga.
kana larasna.
atawa anak sato); lemesna nginang ata-
suri, 1. ngaran salahsahiji parabot ninun
surupan, laras (pélog jsté.).
wa nyesep.

nu siga sisir kerep paranti nyurupkeun surupari, surapari.
nyusuan, mikeun susu ka orok supaya

kantéh nu jadi lusina; 2. susuri. suruput, surudut, kecap panganteur paga-
dikenyot caina.

bonténg suri, sarupaning bonténg ge-
wéan kana nguyup (cai jsté.) bari kadé-
cisusu, barang éncér ti jero susu indung

dé ngeunah dirujak (sok disebut ogé hir-
ngé sorana.
nu ngandung rupa-rupa jat pikeun tumu-

bis).
nyuruput, nguyup bari nimbulkeun sora
wuhna nu jadi anak.
suria, surya.
"suruput" (teu pantes, dusun).
kopi susu, 1. cai kopi digulaan maké su-
surilam, nyurilam, ngusap beungeut ba- surutu, lisong, sarupaning roko, biasana
su (sapi); 2. ngaran sarupaning batikan

tur ku dampal suku, tanda ngahina poha-
gedé, tina galabag digulungkeun sagedé
jeung ngaran lagu.

ra.
curuk.
cinyusu, cai nu kakara bijil ti jero ta-
surili, ngaran sarupaning monyét.
kuéh surutu, kuéh semprong.
neuh.
surindang, soréndang. suruwuk, nyuruwuk, maju gancang sa-
cau susu, ngaran sarupaning cau.
surjan, sorjan.
perti nu ngageleser, upamana lauk gedé
dulur sasusu, anak batur nu milu nyu-
surti, gancang ngarti kana maksud batur,
di cai; bandingkeun siriwik.
su ka indung urang bareng jeung urang

sanajan ngan ukur ku semu, isarah ata- surya, panonpoé.
keur orok: Ulah kawin ka Si Anu, dulur

wa sindir.
Batara Surya, déwa nu ngageugeuh
sasusu!
surubuk, gemuk pepelakan, bérak.
panonpoé (kapercayaan Hindu). susubal, subal.
surud, 1. ngorotan (cai laut); sabalikna ti- suryakanta, lénsa, kaca istiméwa beu- susud, nyusud, néangan jelema jahat ata-

na pasang; 2. maot.
nang ngasah nu bisa dipaké museur-
wa sato buron ku mapay tapakna jsté.:
surudut, suruput.
keun cahaya atawa sinar panonpoé ne-
Anjing pulisi sok dititah nyusud bangsat.
surumbung, kuluwung leutik.
pi ka matak tutung atawa hurung ba- susudi, ngaran sarupaning wadah kadahar-
surundéng, sarundéng.
rang anu ditojona; dipaké dina pamo-
an tina daun cau, sabangsa pontrang.
surung, nyurung, ngadorong ti tukang si-
trétan, kékeran jsté. susug, ngaran parabot paranti ngala lauk

na ngésér atawa sina maju; bandingkeun sus, wancahan tina susitét, rumah bola (bil-
di balong nu teu pati jero jsté. dijieunna

                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

SA - SABUN SAWARGA - SÉÉL SILUMAN - SINEUREUT
SABUT - SAH SÉÉNG - SÉMPÉK SING - SIPAT
SAHA - SAKING SÉMPÉR - SÉOK SIPIL - SIRILIK
SAKIT - SALAKAY SÉOR - SÉSÉKÉLAN SIRINDIL - SIT
SALAKI - SALIARA SÉTAN - SEDEP SITA - SOGOK
SALIB - SAMA SEDIH - SELEGON SOGOL - SONGONG
SAMAD - SAMBÉH SELEK - SEMPAL SONGSOÉNG - SORODOT
SAMBOJA - SAMPOYONG SEMPET - SENGIR SOROG - SREK
SAMPULUR - SANGGAL SENGIT - SEPRÉ SRENG - SUGAN
SANGGALANGIT - SANGSANG SEPUH - SESER SUGEMA - SUKUN
SANGSARA - SAPI SESETIL - SEUBEUH SUKUR - SUMBRAH
SAPIH - SARAT SEUBYÉK - SEUSEUH SUMBU - SUNGAPAN
SARATI - SAPIS SEUSEUL - SIDEM SUNGÉ - SURAT
SARSAN - SASTRA SIDEUHA - SIKAT SURAWUNG - SUSUG
SATÉ - SAWANG SIKEP - SILOKA SUSUH - SWATANTRA