Kamus Basa Sunda ( WALUYA - WARAS )

waluya, salamet; lemesna wilujeng.
tilar pupus, ti barang ditinggalkeun maot. wanoja, wanita.
wan, wancahan tina uan (tuan), sesebut- wangkelas, 1. hateup tambahan; 2. palisir wantér, wanter, sonagar, teu éraan sar-

an ka Arab paranakan: Wan Abud, Wan
atawa palipid tutup usuk.
ta teu dusun.

Muhammad jsté. wangkingan, cangkingan, keris jsb. wanter, wantér.
wana, leuweung. wangkis, sisi. wanti-wanti, kawanti-wanti, kacida, ka-

wana, wani, wawuh, jangjawokan pa-
diwangkisan, disisian (gambar jsté.).
bina-bina: Geulis kawanti-wanti, éndah

ranti rék ka tempat nu balabala, ka leu- wangkong, gambar dina langlayangan.
kabina-bina, kacida geulisna.

weung jsb.
ngawangkong, ngobrol, nyaritakeun wantu, kawantu.
wanara, monyét.
hal-hal nu teu penting. wantun, lemesna tina wani.
wancah, diwancahkeun, diringkeskeun,
wangkongan, obrolan. waos, lemesna tina waja = huntu.

dipondokkeun (kecap atawa ngaran). wangsa, bangsa, turunan, kulawarga raja- wapat, pupus; lemesna tina maot.

wancahan, ringkesan: LBSS wancahan
raja nu ngaheuyeuk nagara. wara, 1. waka: ulah wara, ulah waka; 2.

tina Lembaga Basa & Sastra Sunda. wangsit, pituduh, naséhat.
istri, gelaran pikeun wanita nu dihormat:
wancén, ngawancén, nyawad.
ngawangsit, maparin pituduh, ngana-
Wara Subadra, Wara Srikandi jsté.

taya kawancén, taya cawadeunana.
séhatan.
béwara, béja.
wanci, 1. waktu : wanci lohor, waktu lohor;
wangsit ti langit, dawuhan Allah, ayat-
kawaranan, kabéjaan, ngadéngé béja.

2. tanda: ciri wanci, cicirén.
ayat Qur'-an.
tamba kawaranan, ulah ngan ukur
wanda, rupa beungeut jeung dedegan: wangsul, sedengna tina balik.
béjana.

wanda satria, dedegan satria, tegep.
ngawangsulan, 1. malikan; 2. mulang-
pariwara, tukang méré béja, juru-pane-
sawanda, sarua atawa méh sarua dedeg-
an (duit).
rangan baheula, sok robah jadi palawari.

an atawa rupa beungeut.
ngawangsulkeun, mulangkeun (ba- waragad, 1. rupa-rupa kaperluan mulasa-

kecap sawanda, kecap nu méh sarua
rang).
ra mayit; 2. ongkos-ongkos, jumlah duit

wangunanana, sarta ngandung galeuh
wungsal-wangsul, pulang-anting.
nu kudu dikaluarkeun pikeun sarupaning

nu sarua, saperti: getih jeung geutah;
sawangsulna, 1. sabalikna; 2. ti ba-
perkara.

soko jeung suku jsté. (Mun ditulis ku ak-
rang balik: Sawangsulna ti Bandung, warah, 1. ajar, didik; 2. béja.

sara Sunda leuwih écés sawandana).
abdi udur.
ngawarah, ngajar, ngadidik sina jadi jal-
wandé, tan wandé, mo wandé, moal
ngawangsul, sedengna tina ngajawab.
ma bageur sarta aya pangabisa.

henteu, tangtu.
wangsulan, 1. jawaban, walonan; 2.
warahan, hasil ngawarah: Warahan sa-
wandu, lalaki banci, sok resep niron-niron
pulangan atawa pamulangan (duit).
ha Si Éta téh?

awéwé jeung sok bogoh ka lalaki deui. wangun, bangun.
pangwarah, didikan.
wangen, wates.
ngawangun, ngabangun, nyusun.
atah warah, kurang pangwarah, teu

wangenan, definisi omongan nu ngawa-
winangun, 1. dibangun, diadegkeun; 2.
bageur, teu eucreug.

tesan harti kecap, harti kecap nu saécés-
disusun jadi: winangun dangding, disu-
winarah, dibéjaan.

écésna supaya ulah nimbulkeun salah pa-
sun jadi dangding, mangrupa dangding.
weruh sadurung winarah, nyaho mé-

ham.
wawangunan, adegan.
méh dibéjaan, bisa norah, terus tingal.

taya wates-wangenna, taya wiwi-
mangun catur, ngarang carita. warakas, ngaran sarupaning tutuwuhan,

langanana: Kamurahan Allah taya wa- wangwang, ngawangwang, ngira-ngira
daunna sok dipaké nua.

tes-wangenna, taya watesna.
atawa nyipta perkara nu tacan (arék) di-
oray warakas, sarupaning oray we-
wangi, seungit: séréh wangi, séréh nu
lampahkeun.
lang.

seungit daunna, sarta bisa diarah mi-
wangwangan, taksiran, ciptaan. warang, 1. lemesna tina bésan; 2. kawin.

nyakna; sitronéla. wani, 1. daék atawa sanggup nyangha-
wawarangan, bébésanan.

wawangén, wancahan tina wawangian,
reupan sarupaning perkara; lemesna
pawarang, wanita nu ditikah ku raja

rupa-rupa seuseungitan.
wantun; 2. mani.
(nu séjén-séjénna mah selir).

kawangikeun, kamashur, seungit nga-
wanian, teger haté, ludeungan. warangan, sarupaning racun, bahan kimia

ranna.
wawanianan, wani-wani, kumawa-
nu teu aya rasana, sok dipaké ngabaru-

wawangi, jenengan, jujuluk.
ni, kawas nu wani.
ang.
wangkelang, bedang, bedegong.
kawani, wawanén, sipat-sipat wani. warangas, ngaran insékta sabangsa ri-
wangkid, lemesna tina waktu: wangkid ieu,
Wani-wani, ngaran lagu.
nyuh atawa sireum.

waktu ieu, ayeuna. wanita, awéwé. warangka, sarangka keris.

ti wangkid, ti barang ...: Ti wangkid di- wanoh, wawuh, loma. waras, séhat, cageur.

                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

WAAS - WAKTU WARATAH - WAWANGSALAN WIANJANA - WIRASAT
WAKWAK - WALURAT WAWAR - WELÉH WIRÉH - WUJUK
WALUYA - WARAS WELED - WIADI WUKU - WUYUNG

Kamus Basa Sunda ( WAKWAK - WALURAT )


tu.
ba): diwedak teu walatra, teu rata, kan-
manis anyaman (bilik, samak jsté.).

sawaktu-waktu, sakali-kalieun, teu
del sawaréh. walikambing, ngaran sarup tutuwuhan

angger. waléh, wakca, ngedalkeun maksud atawa
nu aya di Pananjung.

teu tinggal ti waktu (kekecapan), ta-
kahayang nu geus rada lila dikemu.
walikambing brahma, sarupaning

ra ninggalkeun salat wajib nu lima waktu.
kawaléhan, ngasongkeun rupa-rupa
walikambing nu sok dipaké ngaracun

miceunan waktu, ngamonyah-monyah
alesan supaya bener-bener dipercaya.
bagong.

waktu.
mending waléh batan léwéh (baba- walikat, bagian tonggong kénca-katuhu
wakwak, ngawakwak, nyarékan sawata-
san), mending wakca tibatan matak ge-
handapeun taktak.

ra lilana kalawan bedas.
ring pikir.
tulang walikat, tulang rubak meh juru

wakwak-wékwék, ngomong loba ba- walén, ngaran sarupaning tangkal kai sa-
tilu dina walikat.

kat céréwéd atawa lantaran aya nu dipi-
bangsa kiara. walilat, sabagian tina kalimah "wa lillahil-

kamelang (awéwé). walét, ngaran manuk, sabangsa kapinis,
hamdu" nu diucapkeun dina malem takbir
walagri, séhat sarta henteu tanpadaksa.
sayangna sok didahar (kabeuki Cina)
(malem lebaran).
walah, kawalahan, teu katanagaan lanta-
atawa dipaké ubar.
maleman walilat, malem takbir.

ran loba teuing nu ngahurup atawa teu waled, 1. leutak nu ngagunduk; 2. ngaran
walilat kénéh, aya kénéh dina suasana

kuat nahan lantaran bangga atawa hésé
lagu gamelan.
lebaran, biasana can aya nu digawé beu-

teuing (ngawarah budak jsté.).
ngawaled, ngagunduk atawa ngadag-
rat-beurat.

diwalah-walah, disangka, dikira-kira.
leg (daki jsb. kokotor lianna). walimah, upacara kawin.
walahar, saluran panadah atawa pami-
waledan, rapél, duit gajih jsté. pikeun
hajat walimah, (ceuk santri "walimatul-

ceunan banjir (caah) supaya ulah ren-
waktu nu geus kaliwat nu dibayarkeun
lurus"), hajat sidekah nyalametkeun pa-

deng.
sakalian (ngagunduk heula).
ngantén nu kakara dirapalan.
walahir, teu hir teu walahir, deungeun- wales, lemesna tina ripuh atawa payah walingi, walini, ngaran sarupaning tutu-

deungeun tulén, teu baraya meueus-
(gering).
wuhan rawa, daunna sok dijieun samak.

meueus acan.
wawales, pamales; bales. walini, walingi.
walahwah-weuleuhweuh, ngomong gu- wali, 1. kapala, nu dianggap jadi bapa ra-
wawalinian, asiwung, tutuwuhan rawa

gup jeung teu ngaleunjeur bari cacala-
yat: walinagara, kapala nagara; waliko-
nu kembangna siga asiwung.

ngapan, lantaran reuwas atawa sieun.
ta, kapala kota; 2. nu tanggung jawab: walirang, warirang, sarupaning bahan ki-
walajar, ngawalajar, ngabaladah tanah
wali kelas, guru nu tanggung jawab di
mia, rupana konéng, sok dipaké ubar,

(sawah) ku wuluku.
salahsahiji kelas; 3. bapa atawa gaganti
bahan obat bedil jsté.; kapanggihna di
walakaya, teu walakaya, teu bisa ngo-
bapa nu boga hak ngawinkeun awéwé
kawah-kawah gunung atawa di jero ta-

bahkeun badan lantaran kasakit atawa
atawa nitah ngawinkeun ka nu wajib ti
neuh.

teu bisa nulungan atawa mantuan batur,
kantor agama. waliwis, ngaran sabangsa manuk ranca ka-

lantaran taya tangan pangawasa.
ngawalian, ngajalankeun kawajiban
was meri leutik, buluna alus.
Walanda, ngaran nagara jeung bangsa di
wali. walon, lemesna waler.

Éropa.
wali hakim, hakim agama, panghulu
ngawalon, sedengna ngajawab; nga-

wawalandaan, nurutan tingkah laku
jsté. nu dipénta jadi wali ku awéwé nu
walonan surat, malesan surat.

bangsa Walanda.
teu boga wali biasa (waktu kawin). waluh, ngaran tutuwuhan ngarambat, bu-

nangka Walanda, mandalika, sirsak.
surat wali, surat idin ti wali nu teu bisa
ahna sok didahar.

aksara Walanda, aksara Latén.
datang.
waluh siem, léjét, waluh leutik, sok di-

Walanda hideung soldadu (sisindir-
waliyullah, jelema luhung nu boga mar-
paké kaolahan deungeun sangu (dikulub

an), maksudna ambon sorangan.
tabat sahandapeun nabi dina urusan
jsté.
walang, 1. ngaran tutuwuhan nu daunna
agama.
waluh gedé, waluh nu sok dikolek jsté.

bau kungkang, tapi sok dipaké sambara
wali kutub, wali nu boga martabat walungan, wahangan gedé; bangawan.

angeun atawa diseupan; 2. simeut.
pangluhurna. walurat, darurat, 1. susah atawa hésé:
walangsangit, kungkang.
wali sanga, salapan ulama nu gedé ja-
walurat cai, hésé ku cai; 2. malarat, mis-
walat, hoé walat, sarupaning hoé nu sok
sana dina nyebarkeun agama Islam di
kin, sagala kurang: jalma walurat, jalma

dijieun lampit.
Pulo Jawa.
miskin.

kawalat, katulah. walik, ngaran manuk gunung, buluna héjo
ngawaluratkeun, nyusahkeun, ngahé-
walatra, rata, kabagian kabéh (dina nga-
lukut.
sékeun.

bagikeun duit atawa barang ka jalma lo-
matawalik, ngaran papaés atawa ma-
kawaluratan, kamiskinan.

                                                                 ←←←                →→→

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y

WAAS - WAKTU WARATAH - WAWANGSALAN WIANJANA - WIRASAT
WAKWAK - WALURAT WAWAR - WELÉH WIRÉH - WUJUK
WALUYA - WARAS WELED - WIADI WUKU - WUYUNG