Istilah Pakakas (Pakarang)


Aseuk, pakakas paranti ngaseuk dijieuna tina kai buleud panjang, méncos tungtungna


Arit, pakarang samodél parang tapi leuwih leutik tur ngeluk tungtungna, sok dipaké ngala jukut.


Badi, pakarang sarupa péso nu gagangna béngkok.




Bajra, pakarang baheula sarupa gada.




Balincong, pakarang paranti nugar, seuseukeutan, sabeulah lancip kawas linggis, sabeulah deui potongan rimbas.


Baliung, pakakas tukang kai nu bisa digalar-gilir jadi patik atawa jadi rimbas.


Bandring, katepél, paranti malédog-malédogkeun batu, sok dipaké ngala manuk.


Bedog, pakarang paranti ngadék.



Burang, tataheunan, awi meunang nyeukeutan tungtungna sabeulah, ditancebkeun dina liliwatan sato (nu keur diboro), bari diririmbunan ku dangdaunan ngarah ulah katara, supaya nu ditaheunan katubles.


Congkrang, bedog panjang nu ngeluk congona paranti ngala suluh atawa nyacar.


 Dékol, pakakas nu beunang dipaké ngadék saperti kampak tur bisa dipaké nakol saperti palu (upama dibalikkeun).


Étém, sabangsa péso paranti dibuat, ngala paré saranggeuy-saranggeuy.



Gacok, pakakas paranti garpuh, maké doran saperti pacul.


Gada, paneunggeul tina beusi, pakakas perang baheula.


Gobéd, pakarang siga bedog tapi panjang.



Gondéwa, pakakas tina kai atawa paranti mentang jamparing.

Jamparing, panah, nu sok dilepas tina gondéwa.




Jara, pakakas tina kawat beusi nu tungtungna lancip, paranti ngaliangan kai atawa awi (saméméhna sok dibeuleum heula tepi ka semu hurung).







Kampak, pakakas tukang kai, bangunna siga huntu gedé digagangan, paranti nuar atawa meulah kai.






Keris, pakakas paranti nubles, sok dialus-alus, dipaké sosorénan dina upacara-upacara, salasahiji parabot perang baheula.


Kihkir, pakakas paranti ngasah ragaji.






Koréd, pakakas tani pikeun miceunan jujukutan (biasana bari ngoyos).




Kujang, pakakas urang sunda baheula, paranti ngadék atawa newek, sok dipaké dina perang.




Linggis, pakakas tina beusi paranti nugar atawa ngali.



Pacul, pakakas patani paranti malikkeun taneuh atawa ngali lombang.


Palu, pakakas tina beusi digagangan ku kai, paranti nakol paku,
nu sabeulahna (nu nyagak) paranti nyabut paku.



Parang, pakakas patani paranti babad galeng, jsb. wangunna semu bengkung rubak ka tungtung.

Patik, kampak gedé panjang gagangna, paranti nuar kai, jsb.




Pedang, pakarang sabangsa bedog, alus tur panjang.


Péso, pakakas paranti karat-keureut.



Péso abir, péso paranti di dapur.

Péso lipet, péso nu bisa ditikeulkeun gagangna tur bisa dipésakkan.

Péso méja, péso nu sok dipaké ngeureut kadaharan nu perlu dikeureut dina méja.



Péso pangot, péso paranti nulis dina daun lontar atawa paranti nyukuran.

Ragaji, pakakas nu geus régés seuseukeutna, bangunna ipis rada panjang, paranti motong atawa meulah.


Rajang, péso rubak paranti nyisik daun bako atawa paranti ngeureut bako.

Rancatan beulah, pakakas paranti nanggung, dijieuna tina awi sabeulah.


Rancatan dagol, rancatan anu dijieunna tina awi guluntungan.



Rimbas, pakakas sarupa kampak, paranti mapas kai.


Salumbat, parabot nu dijieun tina ruyung, paranti mesék kalapa.


Sugu, pakakas tukang kai paranti ngaratakeun kai (papan, tihang, jsb.).

Sumpit, parabot tina tamiang panjang, minangka pélorna paser, dijieun tina harupat kawung maké kapuk atawa kapas, ditémbakkeunana ditiup tarik digentakkeun, sok dipaké ngala manuk.

Taméng, parabot paranti nakis pakarang lawan sabangsa tumbak, jamparing jsb.  Wangunna siga beungeut goong, sok dipaké dina perang jaman baheula.

Tatah, parabot tukang kai, dijieun tina beusi maké gagang kai, paranti nyieun liang pasagi dina tihang, jsb.).

Tumbak, pakarang anu dipakéna ditojoskeun atawa dilempagkeun kana awak musuh atawa sato boroan.

Pustaka




Istilah Pakakas (Parabot)





Aseupan, parabot paranti nyeupan, dijieun tina awi nu dianyam.









Ayakan, parabot pikeun ngala lauk atawa ngayak, dijieunna tina
awi dianyam carang.







Baki, parabot paranti ngawadahan geulas atawa kéler mun nyuguhan sémah, dijieun tina kai atawa beusi








Bakul, paranti wadah béas atawa sangu, dijieun tina awi.










Baskom, parabot paranti wawadahan: béas, sangu, dahareun, jsb. Dijieun tina kaléng/alumunium bisa ogé tina bahan palastik.









Boboko, parabot paranti wadah béas, sangu, jsb. Dijieun tina awi









Céntong, dijieun tina kai, paranti nyiuk sangu.






Cécémpéh, nyiru leutik paranti napikeun béas atawa moé kadaharan. Dijieun tina awi.







Centing, dijieun tina taneuh, paranti wadah uyah.










Cewo, dijieun tina taneuh beureum, paranti meuleum uyah guruntulan supaya lemes.







Coét jeung mutu, mutu dijieun tina kai atawa batu, coét dijieun tina taneuh, kai, atawa batu, parabot paranti nyambel.






Cukil, dijieun tina kai atawa awi, paranti nyiuk sangu.









Cumbung, dijieun tina awi, parabot paranti wadah sangu nu kariaan.








Didingkil/jojodog, dijieun tina kai, paranti diuk di hareupeun hawu.










Dingkul, parabot paranti wadah sangu atawa wadah béas.









Dulang jeung hihid, dulang dijieun tina kai, paranti ngakeul atawa nyieun ulén; Hihid dijieun tina awi, paranti ngahihidan sangu, jsb.








Emuk jeung cangkir, dijieun tina séng atawa kaléng, parabot paranti wadah cai.






Gayung/siwur, dijieun tina batok kalapa, paranti nyiuk cai tina buyung, tina sééng jst.







Gentong/buyung, dijieun tina taneuh, paranti wadah cai atawa béas.









Halu, dijieun tina kai, paranti nutu.







Hawu, dijieun tina taneuh atawa semén, paranti mirun seuneu di dapur keur ngasakan kadaharan atawa naheur cai.










Jodang/ayakan gedé, dijieun tina hinis awi, paranti moé opak, ranginang, kéré, jst.









Jubleg, dijieun tina kai atawa batu, paranti nipung.









Jubung, dijieun tina awi, parabot paranti nyimpen aseupan nu eusian.











Kalo, dijieun tina anyaman kawat atawa kai, paranti ngayak tipung.








Kameuti/kameron, dijieun tina anyaman daun gebang, paranti wawadahan mun indit-inditan ka leuweung.










Kastrol, dijieun tina beusi, paranti ngaliwet atawa naheur cai.








Katél, dijieun tina beusi, paranti gurang-goréng.









Kélé, dijieun tina ruas awi nu aya bukuan, paranti ngala cai di pasisian.









Kekeb, dijieun tina awi, paranti nutupan aseupan lamun nyangu atawa nyeupan kadaharan.









Kekeba/tingkem, dijieun tina anyaman awi, paranti mawa oléh-oléh.










Kempis, dijieun tina awi, paranti wadah lauk lamun nguseup atawa ngecrik










Kendi, dijieun tina taneuh, paranti wadah cai.










Koja, dijieun tina anyaman hoé, paranti wawadahan mun indit-inditan ka leuweung.









Kolanding, dijieun tina anyaman awi, paranti wawadahan lamun barang ala, saperti buah, kopi, jst.









Korang, dijieun tina awi, paranti wadah lauk.







Kukuran, dijieun tina kai maké séng, paranti ngerok kalapa nu geus dibeulah.





Leukeur, dijieun tina awi atawa sapu paré, paranti nunda sééng, pariuk, jst. sangkan teteg.





Lisung, dijieun tina kai, paranti nutu.





Lodong, dijieun tina ruas awi gombong, paranti lahang atawa cai.






Lulumpang, dijieun tina batu, kai atawa beusi, paranti nutuan kopi, sambara jst.





Nyiru, dijieun tina awi, paranti napi bangsal, béas jst.





Pangarih, dijieun tina kai, pranti ngarih atawa ngakeul sangu.








Parud, dijieun tina kai maké kawat, paranti marud kalapa.








Pipiti, dijieun tina anyaman awi, paranti wadah sangu jeung deungeuna bagikeuneun, biasana di nu kariaan.







Piring, dijieun tina beling, kaléng, atawa poslén, paranti wadah sangu atawa kadaharan.









Poci, dijieun tina taneuh, séng atawa beling, paranti nyeduh cientéh.








Rampadan, dijieun tina kuningan, paranti mawa susuguh.







Ranggap, dijieun tina awi, paranti kurung hayam.










Rantang, dijieun tina alumunium, paranti mawa sangu atawa kaolahan.










Said (boboko gedé), dijieun tina awi, paranti wadah sangu atawa béas.







Saji, dijieun tina awi, paranti wadah kadaharan.









Salang, dijieun tina tambang, awi, atawa hoé, paranti nyimpen boboko sangu atawa paranti mawa barang maké rancatan.









Sééng, dijieun tina kaléng, paranti nyangu, nyeupan atawa ngulub beubeutian jsb.







Sendok, dijieun tina kaléng atawa alumunium, paranti nyéndokan dahareun.




Sésérok, dijieun tina séng atawa kaléng, paranti nyait gogoréngan.






Sinduk, dijieun tina batok kalapa jeung kai, paranti nyiu sayur, jeung dahreun séjén nu ngandung cai.





Songsong, dijieun tina ruas awi, paranti niup seuneu di hawu.





Talenan, dijieun tina kai, paranti las kurat-keureut di dapur.





Tampir, (nyiru gedé), dijieun tina anyaman awi, paranti napi, moé opak, jst.





Tampolong, dijieun tina kaléng atawa kuningan, paranti wadah luah nu keur nyeupah.






Téko, dijieun tina kaléng, atawa alumunium, paranti wadah cai.







Téténong, dijieun tina anyaman awi, paranti nyimpen deungeun sangu.









Tolok, paranti wadah dagangan siga tolombong maké soko jeung turub.









Tolombong, dijieun tina anyaman awi, paranti wawadahan mun barang ala.







Tomo jeung pariuk, dijieun tina taneuh beureum, paranti ngangeun, mindang, jsb.







Undem, dijieun tina batok, paranti naker béas/gabah.





 

Parako, dijieun tina palupuh maké taneuh, tempat nyimpen hawu sangkan ulah kahuruan.





Sair, dijieun tina anyaman awi, paranti ngala lauk.



Sangrayan, dijieun tina taneuh, paranti nyangray suuk, kacang, jsb.




Undem, dijieun tina batok, naker béas/gabah.