Istilah Kasenian




Kasenian nyaéta kabinangkitan anu ngahasilkeun barang nu éndah-
éndah.  Aya seni sora, seni karawitan, seni sastra, seni téater, seni rupa
jsb.





A. Rupa-rupa Kasenian Sunda


Nurutkeun para ahli mah kasenian Sunda téh aya 400 rupa leuwih,
di antarana:


1. Seni helaran:  sisingaan, kuda rénggong, surak ibra, tungbrung,



jsb.


2. Seni karawitan:  kacapi suling, degung, angklung, tutunggulan,



patingtung, rampak bedug, rampak kendang jsb.


3. Seni sora:  tembang Sunda, kawih, anggana sekar, rampak sekar,



beluk jsb.


4. Seni tari:  tari topéng, tari merak, tari kukupu, jaipongan, tari su-



lintang jsb.


5. Seni téater:  longsér, banjét, topéng bekasi, ubrug jsb.


6. Seni téater padalangan:  wayang golék, wayang patéhi jsb.




B. Waditra


Waditra téh nyaéta alat kasenian Sunda.  Jumlahna kawilang loba.
Dumasar kana bahan jeung cara nabeuhna, bisa dipasing-pasing, jadi:


1. Awi ditakol:  calung, calung rénténg, kohkol (awi)


2. Awi ditiup:  suling


3. Awi dioyag-oyag:  angklung, rengkong.


4. Kai ditakol:  gambang, lisung, kohkol (kai)


5. Kawat dipetik:  siter, kacapi indung, kacapi rincik.


6. Kulit ditakol:  bedug, patingtung.


7. Kulit ditepak:  kendang, genjring, terebang, dogdog jsb.


8. Parunggu/beusi ditakol:  goong, saron, peking, panerus, selen-



tem, ketuk jsb.


9. Senar dikését:  rebab, piul.




C. Kekecapan jeung lstilah Husus

Unggal kasenian mibanda istilah husus, di antarana:


1. Beluk:  tukang ilo, silir, rubuh jsb.


2. Penca:  suliwa, kelid, tepak dua, tepak tilu, padungdung jsb.


3. Réog:  tilingtit, bangbrang, pangréwong jsb.


4. Tari:  ukel, gedig, mincid, sampur jsb.


5. Téater:  olah tubuh, géstur, adegan, babak, sripanggung jsb.


6. Tembang:  pedotan, eur-eur, randegan jsb.


7. Wayang golék:  sampala, gugunungan, kakawén, nyandra, jantur,



perang kembang jsb.




D. Istilah Séjén


1. Dalang, 1. purah ngalalakonkeun carita wayang; 2. pamingpin



rombongan réog, calung jsb.


2. Juru alok, purah ngeuyeub-ngeuyeub kawih atawa kakawihan.


3. Juru kawih, sindén, nu ngawihan dina wayang golék jsb.


4. Laras, surupan gamelan, saperti saléndro, pélog, madenda jsb.


5. Lurahsekar, pamingpin rombongan kasenian anu dikawihan ku



sindén, saperti kiliningan jeung celempungan.


6. Nayaga, tukang nabeuh gamelan.


7. Panjak, lulugu ketuk tilu.