A.
|
Cabang-cabang Élmu
|
|
Ngaran-ngaran atawa cabang-cabang
paélmuan, di antarana:
|
||
-
|
Antropologi, élmu pangaweruh ngeunaan manusia, ahlina disebut an-
|
|
tropolog.
|
||
-
|
Arkéologi, élmu pangaweruh ngeunaan purbakala, ahlina disebut ar-
|
|
kéolog.
|
||
-
|
Astrologi, élmu palintangan, ahlina disebut astrolog.
|
|
-
|
Astronomi, élmu béntang-béntang, ahlina disebut astronom.
|
|
-
|
Biologi, élmu hayat, ahlina disebut biolog.
|
|
-
|
Ékologi, élmu kaayaan jeung pangaruh lingkungan kana kahirupan ru-
|
|
pa-rupa mahluk, ahlina disebut
pakar lingkungan hirup.
|
||
-
|
Ékonomi, élmu perkara ngatur karaharjaan rumahtangga, nagara, jsb.
|
|
ahlina disebut ékonom.
|
||
-
|
Élmu palak, élmu palintangan.
|
|
-
|
Élmu sajarah, élmu ngeunaan sajarah, ahlina disebut ahli sajarah.
|
|
-
|
Étimologi, élmu anal-usul kecap.
|
|
-
|
Fonologi, élmu ngeunaan sora basa.
|
|
-
|
Géografi, élmu bumi, ahlina disebut ahli élmu bumi.
|
|
-
|
Géologi, élmu nu nalungtik bumi, ahlina disebut géolog.
|
|
-
|
Géometri, élmu ukur.
|
|
-
|
Kriminologi, élmu masalah kajahatan; ahlina disebut kriminolog.
|
|
-
|
Linguistik, élmu ngeunaan basa (tatabasa), ahlina disebut ahli basa.
|
|
-
|
Matematika, élmu pasti, ahlina disebut ahli matematik.
|
|
-
|
Morfologi, élmu ngeunaan wangun kecap.
|
|
-
|
Nahu, élmu tatabasa Arab.
|
|
-
|
Pédagogi, élmu pendidikan, ahlina disebut ahli pendidikan.
|
|
-
|
Psikiatri, élmu panyakit jiwa, ahlina disebut psikiater.
|
|
-
|
Psikologi, élmu jiwa, ahlina disebut psikolog.
|
|
-
|
Sémantik, élmu ngeunaan harti basa.
|
|
-
|
Sintaksis, élmu ngeunaan kalimah.
|
|
-
|
Sosiologi, élmu sosial, ahlina disebut sosiolog.
|
|
-
|
Téknologi, élmu téhnik.
|
|
B.
|
Kekecapan
|
|
Kekecapan anu patali jeung élmu
pangaweruh, di antarana;
|
||
-
|
Abad informasi, abad atawa jaman anu nganggap informasi téh kaci-
|
|
da pentingna, nepikeun ka aya
babasan: "Sing saha anu ngawasa in-
|
||
formasi, éta nu baris unggul".
|
||
-
|
Atikan, pendidikan, hal anu patali jeung ngaping, ngajaring, nya jas-
|
|
maniah nya rohaniah.
|
||
-
|
Buku pangajaran, buku anu eusina pangajaran.
|
|
-
|
Buku sumber, buku babon, buku anu jadi sumber tulisan, laporan pa-
|
|
nalungtikan, jsb.
|
||
-
|
Diajar, néangan pangarti, nyuprih élmu pangaweruh, pangabisa.
|
|
-
|
Élmu, pangaweruh, kanyaho, pangabisa tina rupa-rupa hal, boh nu
|
|
ngeunaan alam lahir atawa alam
batin.
|
||
-
|
Guru, nu ngawuruk atawa ngajar.
|
|
-
|
Ilmiah, mibanda sipat-sipat paélmuan atawa dumasar kana paélmu-
|
|
an.
|
||
-
|
Ilmuwan, kecap umum pikeun ahli élmu pangaweruh
|
|
-
|
Informasi, béja atawa katerangan.
|
|
-
|
Murid, jalma anu keur guguru atawa nu keur diajar di sakola, jsté.
|
|
-
|
Ngapalkeun, diajar atawa maca, diskusi, ngalatih, jsb. Supaya apal.
|
|
-
|
Obyéktif, dumasar kana kanyataan.
|
|
-
|
Panalungtikan, néangan katerangan ngeunaan hiji perkara pikeun nga-
|
|
nyahokeun kaayaanana, kamekaranana,
sipat-sipatna, jumlahna, jsb.
|
||
-
|
Pangajaran, sagala rupa anu diajarkeun.
|
|
-
|
Pangaweruh atawa kaweruh, kanyaho, élmu.
|
|
-
|
Pendidikan saumur hirup, pendidikan anu lumangsung terus sapan-
|
|
jang boga umur.
|
||
-
|
Perpustakaan, tempat buku-buku, maca, nginjeum buku, jsb.
|
|
-
|
Piwulang, pangajaran atawa naséhat.
|
|
-
|
Pustaka, bacaan buku-buku, pabukon.
|
|
-
|
Pustakamangsa, kalawarta, majalah.
|
|
-
|
Sakola, tempat murid diajar atawa meunang pangajaran jeung atikan.
|
|
-
|
Wajib belajar, program pamaréntah anu ngawajibkeun rahayatna
|
|
ngambeu pendidikan formal atawa
informal.
|
||
-
|
Wangenan, définisi, omongan nu ngawatesan harti kecap nu saécés-
|
|
écésna, sangkan henteu nimbulkeun
salah paham.
|
||
C.
|
Babasan Jeung Paribasa Nu Patali
Jeung Élmu
|
|
Dina basa Sunda aya babasan jeung
paribasa (pakeman basa) anu aya
|
||
patalina jeung élmu, di antarana:
|
||
-
|
Cikaracak ninggang batu, laun-laun
jadi legok, sakumaha héséna ogé pa-
|
|
ngajaran, upama dileukeunan bari
junun mah bakal bisa.
|
||
-
|
Élmu ajug, tumerap ka jelema anu bisa mapatahan kahadéan ka batur,
|
|
tapi manéhna sorangan teu ngajalankeun
papatahna.
|
||
-
|
Élmu angklung, jolédar ka kolot.
|
|
-
|
Élmu mah moal beurat nananggung, sakumaha luhurna ogé élmu, mo-
|
|
al beurat mamawa, béda jeung harta
banda upamana.
|
||
-
|
Élmu sapi, guyub dina hal nu kurang hadé.
|
|
-
|
Élmu tungtut dunya siar, sukan-sukan sakadarna, hirup kudu nungtut
|
|
nyiar élmu pikeun kasalametan dunya
ahérat sarta kudu siger tengah.
|
||
-
|
Éuweuh élmu panungtungan, élmu mah moal aya béakna sanajan ne-
|
|
pi ka ajalna ogé, atawa sok aya baé
nu leuwih loba élmuna.
|
||
-
|
Kudu bodo aléwoh, ulah bodo katotoloyoh, najan bodo tapi kudu daék
|
|
tatanya, ulah keur mah bodo tara
daék tatanya jeung tara daék nurut
|
||
kana papatah batur.
|
ngan pikeun pangajaran! hanya untuk pembelajaran! just for learning!