|
jakeun ka nu séjén. |
|
ton paré (dina buktina aya nu leuwih aya |
rawa, ranca. |
|
rasiah umum, perkara nu dibuni-buni, |
|
kurang ti sakitu). |
rawah-riwih, ceurik bari leuleumpangan. |
|
padahal réa nu geus nyahoeun: Perkara |
|
walatra, robahan tina warata (sarwa- |
rawat, ngarawat, ngurus, ngarumat. |
|
sogok jeung "uang semir" geus jadi rasi- |
|
rata), kabagian saréréa sarta masing- |
|
ngarawatan, ngampihan. |
|
ah umum. |
|
masing méh sarua lobana. |
|
rumawat, ngurus hadé-hadé, ngaru- |
|
sarasiah, sapongkol atawa pada-pada |
rateng, katénjo loba damar nu hurung. |
|
mat. |
|
mageuhan rasiah. |
ratib, dikir babarengan kalawan tarik. |
|
rarawat, ampih-ampih. |
| rasionil, nurutkeun pikiran (akal) wungkul, |
ratna, permata. |
|
pangrawat, pangrumat, pangomé, ca- |
|
teu bari kapangaruhan ku teretet haté: |
|
ratna-komala, rupa-rupa permata; |
|
ra ngurus. |
|
Upama usaha hayang maju, sagala rupa |
|
komala. |
|
jururawat, purah ngurus nu gering (di |
|
tindakan kudu rasionil. |
ratok, rantong. |
|
rumah-sakit). |
| rasjig, ari ras inget ari jig indit, teu dieng- |
ratri, peuting, poék. |
rawat-rawat, lapat-lapat atawa hawar- |
|
kékeun deui. |
ratu, 1. raja; 2. raja istri, wanita nu jadi |
|
hawar. |
| rasmi, resmi, 1. alus, matak resep, matak |
|
raja; 3. (Banten), gelaran wanita terah |
rawayan, sarupaning cukang nu siga jam- |
|
betah; 2. opisil, ti pamaréntah, ti pihak |
|
Sultan; sok robah jadi Tatu. |
|
batan gantung. |
|
nu boga wewenang: kabar resmi, béja ti |
|
ngaratuan, ngarajaan, ngeréh salaku |
rawé, 1. jiret, tali atawa tambang nu tung- |
|
pihak pamaréntah. |
|
ratu. |
|
tungna dirupakeun "kongkorong" keur |
|
karasmian, karasminan, tongtonan |
|
karaton, karatuan, karajaan atawa ge- |
|
ngala sato leuweung (sina kacangcang |
|
nu matak resep. |
|
dong panglinggihan ratu. |
|
beuheungna atawa kajiret sukuna); 2. |
| rasul, utusan Pangéran: Rasululloh, utus- |
|
ratuning, ratuna, pangalusna: Kem- |
|
sabangsa tegér anu dijadikeun ku saba- |
|
an Allah, Nabi Muhammad saw. |
|
bang ros ratuning kembang, pangalusna |
|
baraha useup (biasana aya puluhna) |
|
ngarasulkeun, ngarewahkeun ka Ra- |
|
kembang. |
|
meunang nalian parondok (satengah ka- |
|
sululloh. |
|
raraton, 1. kabina-bina; 2. palila-lila mu- |
|
ki) diraweuykeun dina tali panjang nu |
| rasula, ngarasula, teu narima kana ka- |
|
ih (papanggalan). |
|
manteng antara dua patok panjang (co- |
|
dar. |
ratug, keketegan leuwih ti biasa (jajan- |
|
ngo awi, tangkal manjah jsb.), paranti |
| raspati, respati, 1. tegep, geulis atawa |
|
tung), lantaran reuwas, sieun jsté. |
|
ngala (ngeupanan) lauk ranca (lélé, ga- |
|
kasép; 2. ngaran béntang Mustari atawa |
ratus, ngaran bilangan. |
|
bél, gabus jsb.). |
|
Yupiter jeung ngaran poé Kemis jaman |
|
saratus, 10 x 10 = 100. |
rawék, ruwak-rawék, rabét, rubat- |
|
Hindu (Raspati). |
|
ratusan, 1. baratus-ratus atawa mang- |
|
rabét; rabét. |
| rat, 1. jagat atawa nagara: Lasminingrat, |
|
ratus-ratus, sababaraha ratus; 2. angka |
rawél, ngarawél, nyokot barang nu rada |
|
ngaran wanita nu maksudna "nu geulis |
|
nu katilu ti katuhu dina bilangan: Dina |
|
luhur, (tapi katepi ku leungeun) bari |
|
di sajagat"; 2. raat, eureun hujan; 3. |
|
54.321 aya tilu ratusan. |
|
leumpang atawa bari maju: Méméh asup |
|
déwan: Rat Kabupatén (jaman Walan- |
rauk, kecap anteuran kana sora nu ngada- |
|
ka kamar-mandi manéhna ngarawél heu- |
|
da), Déwan Kabupatén, réngréngan jal- |
|
har barang rangu. |
|
la anduk tina sasampayan. |
|
ma-jalma pilihan pamaréntah minangka |
raus, kecap anteuran kana sora sungut ku- |
|
ruwal-rawél, ngarawél ka kénca ka ka- |
|
wakil-wakil rayat. |
|
da jsb. nu ngahakan jukut seger jsb. |
|
tuhu. |
| rata, 1. datar, papak, henteu miring jeung |
|
ngaraus, nyatuan bangun ngeunah (ku- |
raweuy, ngagarantung (bubuahan loba |
|
henteu parenjul: Lapang maén bal jsté. |
|
da jsb.). |
|
jsté.). |
|
kudu rata; 2. sarua gedéna atawa sarua |
raut, ngaraut, ngarautan, ngalemes- |
|
raweuy beuweungeun, rambay |
|
lobana: Buah téh ieu mah rata, henteu |
|
keun tapak bedog atawa péso dina awi |
|
alaeun, rambay. |
|
leutik sawaréh, sarua gedéna; Barudak |
|
atawa kai sateukteuk ku péso parantina |
|
piraweuy, teundeun piraweuy (ke- |
|
dibagi rata sapuluh séwang, sarua loba- |
|
saperti dipautan. |
|
kecapan), duit teuteundeunan atawa pi- |
|
na. |
|
péso raut, péso paranti ngaraut, beu- |
|
hutang (tagiheun). |
|
ngararata, ngaratakeun taneuh. |
|
teungna rada melengkung ka luar. |
|
babat raweuy, babat. |
|
pukul rata, gitik rata, rata-rata, beu- |
|
pangrautan, tai péso raut; banding- |
rawi, 1. panonpoé atawa beurang; 2. nu |
|
beunangan ngabagi jumlah sawatara |
|
keun tai sugu. |
|
ngariwayatkeun, pangarang carita. |
|
angka nu teu sarua ku lobana angka nu |
|
rautaneun (harti injeuman), goréng |
rawing, saroék sisina (samping, daun cau, |
|
dijumlahkeun: Hasil sawah sahéktar gitik |
|
atawa kasar (beungeut), janggal (basa). |
|
jsté). |
|
ratana 3,5 ton paré, dicokot rata-rata- |
|
runtut-raut, runtut rukun, layeut, tara |
|
asa rawing daun ceuli (babasan), |
|
na tina sawah sahéktar meunang 3,5 |
|
paséa. |
|
mindeng ngadéngé omongan anu teu |