|
ma ku nu meulina rék dijual deui, kudu di- |
|
akey-akeyan kitu? |
|
hiji. |
|
tawarkeun heula ka nu ngajual ti heula. |
akeul, ngakeul, ngurah-ngaréh sangu nu |
akte, 1. piagem, diploma, ijasah, katerang- |
| akal, 1. pikiran: Ceuk nu baheula mah, nya- |
|
kakara ditamplokkeun tina aseupan bari |
|
an tanda lulus ujian: akte basa Indonésia, |
|
ba ka bulan téh teu katepi ku akal; 2. ta- |
|
diteueul jeung dihihidan, ambéh pulen: Ni- |
|
akte Sunda, akte Jawa jsté.; 2. surat pa- |
|
rékah: Ké rék néangan akal sugan waé |
|
mat dahar téh, sanguna kakara beunang |
|
nyaksén, upamana ti notaris: Éta Yayasan |
|
hasil. |
|
ngakeul, nya haneut nya pulen. |
|
geus meunang akte notaris. |
|
ngakal, 1. metakeun akal, usaha: Kudu |
akeup, ngakeup, ngakod, ngagandong ma- |
aku, ngaku, 1. narima, rumasa, sabalikna |
|
ngakal atuh, apan hidep téh geus sawa- |
|
wa (budak) dina tonggong, ditahan ku |
|
tina mungkir: Lila-lila manéhna diajar bisa |
|
wa. 2. ngarinah: Ngakal éta mah tukang |
|
leu ngeun: Rék ka mana isuk-isuk geus |
|
ngaku ka sémah; 2. nganggap: Manéhna |
|
béas téh, meuli 20 liter, ari diayonan deui |
|
ngakeup budak? |
|
ka kuring ngaku baraya; 3. nganggap |
|
kurang dua léter. |
|
akeup-akeup, akeup-andong, kutuku- |
|
anuna: Geus disalabarkeun ku kuring pé- |
|
owah akal, teu jejeg pikiranana, teu |
|
ya, ngaran sato leutik di cai (sawah) nu |
|
so téh, tapi euweuh nu ngaku. |
|
éling: Kudu dima'lum waé Si Éta mah jele- |
|
ngagandong endogna. |
|
diakukeun, dicadangkeun rék dibikeun: |
|
ma owah akal. |
aki, 1. bapana bapa atawa indung urang; le- |
|
Ieu balong téh geus diakukeun ka anakna |
|
mun teu ngakal moal ngakeul, mun |
|
mesna éyang pameget; 2. Sesebutan ka |
|
anu bungsu. |
|
teu ngarah moal ngarih, mun teu |
|
lalaki nu geus kolot: Aki Panyumpit, Aki |
|
ngaku-ngaku, nyebutkeun aya kaboga, |
|
ngoprék moal nyapék (paribasa), la- |
|
Pangebon, Aki Dipa. |
|
padahal henteu: Cetaan maké ngaku-nga- |
|
mun teu usaha atawa teu digawé moal |
|
aki-aki, lalaki nu geus kolot pisan. |
|
ku bogana éta pausahaan téh, padahal |
|
boga dahareun. |
akibat, balukar. |
|
di gawéna di dinya gé anyar kénéh. |
| akang, sesebutan ka dulur lalaki saluhureun, |
akil, akil balég, geus boga akal (pikiran), |
|
akuan, 1. anu dianggap anuna: Akuan |
|
ka salaki atawa ka lalaki séjén nu leuwih |
|
geus sawawa: Lalaki nu geus akil balég, |
|
saha lauk emas beureum téh?; 2. resep |
|
kolot. |
|
mungguh di pilemburan mah sok buru- |
|
ngaku: Nyi Émah akuan ka ieu-ieu téh. |
|
ngaakangkeun, ngabasakeun akang: |
|
buru boga pamajikan. |
|
akon-akon, nyumputkeun maksud nu |
|
Naha Mang Usen ngaakangkeun ka ku- |
aking, tuhur, garing. |
|
saenyana: Manéhna mah akon-akon baé |
|
ring, apan kapipaman. |
|
kuru aking, pohara kuruna: Nyi Titi kuru |
|
nyebutkeun ngadon tatamba téh. |
|
engkang, leuwih hormat batan akang; |
|
aking ngajangjawing balas mikiran salaki- |
|
aku-aku angga (babasan), miboga ba- |
|
sesebutan leuwih lomana kakang atawa |
|
na anu teu puguh léosna. |
|
rang batur: Teu boga kaéra aku-aku ang- |
|
kaka. |
akod, akeup. |
|
ga, kapan nu déwék éta téh. |
| akar, 1. bagian tutuwuhan nu aya di jero ta- |
akon-akon, nyumputkeun maksud nu sae- |
|
aku-aku angga, diaku bari dibawa |
|
neuh; 2. istilah élmu pasti, sabalikna tina |
|
nyana; aku. |
|
(kekecapan); lemesna angken. |
|
pangkat: "25 = 5. |
aksama, hampura. |
akuarél, lukisan maké cét cai. |
|
akar pancer, akar tengah nu terus ka |
|
pangaksama, pangampura: Neda |
akuadeuk, jalan cai tina tembok luhureun |
|
handap. |
|
agung nya paralun, neda jembar pangak- |
|
jalan, luhureun jurang jsté. |
|
akar mayang, akar tutuwuhan nu tara |
|
sama.; lemesna aksami: Bilih aya kakirang- |
akuarieum, bak tina kaca tempat ngingu la- |
|
aya akar pancerna. |
|
an, neda ageung pangaksami. |
|
uk nu aranéh. |
|
ka luhur henteu sirungan, ka han- |
aksara, gambar sora: Aya aksara Latén, |
akur, 1. satuju, rempug: Mun saréréa akur, |
|
dap henteu akaran (paribasa), dilarap- |
|
aksara Arab, aksara Sunda jsté.: Hésé |
|
urang minggu hareup waé riungan téh; 2. |
|
keun ka jelema nu teu jamuga. |
|
dibacana surat téh, da ieu aksarana teu |
|
cocog, sarua: Beubeunangan itungan téh |
|
nété akar ngeumbing jangkar (baba- |
|
tétéla. |
|
teu akur jeung nu séjén; 3. hadé, rapih, |
|
san), sésélékét nyorang jalan rumpil. |
aksi, 1. laku, peta anu luyu jeung nu ditiru- |
|
rukun: Kudu akur jeung batur salembur! |
|
néangan akar, ngitung, sabaraha akar- |
|
na: Tegep ngibingna mah, ngan aksina |
akut, ngakut, 1. ngunjal, nanggungan paré |
|
na hiji bilangan. |
|
kurang; Nu maén sandiwara aksina béda; |
|
ti sawah ka lembur: Baheula mah ari nga |
| akas, beusi akas, beusi campur waja, anu |
|
2. légég, laga: Kakara gé diajar jurus, geus |
|
kut téh sok ramé, maké direngkongan sa- |
|
baheula sok dijieun pakarang saperti ku- |
|
aksi; 3. tindakan. |
|
gala; 2. (manuk) mawaan pisayangeun: |
|
jang, pedang, keris jsté. |
|
aksi militér, tindakan tentara: Pamarén- |
|
Piit keur ngakut. |
| akbar, agung. |
|
tah kapaksa ngayakeun aksi militér, sang- |
|
ngakut nanah, (bisul) keur meujeuhna |
|
Allohuakbar, Allah Nu Maha Agung. |
|
kan kaamanan gancang pulih deui. |
|
nyanyautan, lantaran nanahna mimiti |
| akéw, sesebutan ka budak lalaki anak Cina. |
aksioma, kanyataan anu teu beunang, sar- |
|
ngumpul. |
| akey, akey-akeyan, seuri rada lila henteu |
|
ta teu perlu diterangkeun deui: Antara |
|
ngakutan, ngunjalan, mawaan: Méh sa- |
|
pati tarik: Ngarobrolkeun naon, nya, mani |
|
dua titik ngan bisa dijieun gurat lempeng |
|
poé ngakutan batu ti walungan. |