|
(babasan), ngeungkeuy panjang pisan. |
|
pangalitan, ogoan: Ku naon budak téh |
alun, ngalun, papalidan, ngojay marengan |
|
saaleutan, saabrulan, runtut-raut: Anu |
|
ngadingdiut baé ti tadi? Ah teu ku nana- |
|
arus cai. |
|
laki rabi mah kudu saaleutan. |
|
on, éta mah pangalitan baé. |
alun-alun, tanah lapang hareupeun kabu- |
aléwoh, 1. nyarita ngabuih: Balik ti bioskop |
alketip, permadani, amparan alus tina kan- |
|
patén, kawadanan jsté. |
|
budak téh mani aléwoh; 2. ngaran kem- |
|
téh, bulu domba jsté. |
alung, ngalungkeun, ngabalangkeun: Ka- |
|
bang waluh. |
alkohol, 1. jat nu biasana dipaké nyieun |
|
na wadahna ngalungkeun runtah téh! |
alhamdu, surat Alfatihah: Geus lila ngajina |
|
inuman keras; 2. inuman keras nu ngan- |
|
alung-boyong, kaulinan barudak. |
|
mah budak téh, tapi dina alhamdu kénéh |
|
dung jat alkohol, saperti arak, sopi, bréndi |
|
dialung-boyongkeun (harti injeuman), |
|
waé. |
|
jsté. |
|
digujag-gajig: Nyusul rekésan, ti kantor |
alhamdulillah, sakabéh puji kagungan |
Allah, Nu Maha Kawasa. |
|
ieu dituduhkeun ka kantor itu, ti dinya |
|
Allah: Alhamdulillah, lulus budak téh! |
|
Allah Ta'ala, Allah Nu Pangagungna. |
|
kudu ka kantor séjén deui, bet asa dia- |
ali, perhiasan ramo, biasana dina jariji; le- |
|
karana Allah, kalayan kersa Allah. |
|
lung-boyongkeun. |
|
mesna cingcin, lélépén. |
almari, lomari, lamari. |
alur, tapak nu manjang: Teu hésé morona |
|
ali-ali, barang anu bangunna saperi ali: |
almenak, buku pananggalan, kalénder. |
|
maung téh, da alurna masih tétéla. |
|
ali-ali batu heurap, ali-ali ranté, ali-ali se- |
alo, anak lanceuk. |
|
alur karuhun (harti injeuman), kabiasa- |
|
krup jsté. |
alok, kawih pangeuyeub dina kakawihan ata- |
|
an atawa tali paranti karuhun. |
|
ali agrem, ngaran kuéh anu buleud jiga |
|
wa tembang saperti solalélalé. |
alus, 1. hadé, sabalikna tina goréng: Di |
|
ali gedé. |
|
juru alok, tukang ngalokan dina pinton- |
|
kampung-kampung ogé geus loba nu |
alih, ngalih, lemesna tina pindah: Ngalih ka |
|
an wayang jsté. |
|
nyieun imah alus; lemesna saé; 2. lastari: |
|
mana Bapa Camat téh? |
alon, 1. laun, lalaunan, kendor: Alon-alon |
|
Nu wales téh nembé pisan alus. |
|
ulah-alih, pundah-pindah. |
|
baé digawé téh entong gurung-gusuh!; 2. |
|
kasakit alus, kuris. |
|
alihan, dilarapkeun kana eunteung anu |
|
leuleuy: Arjuna mah ngomongna salawas- |
|
mayit alus, mayit jalma nu soléh: Saba- |
|
goréng; harti injeuman: Dina jaman alihan |
|
na alon. |
|
da nyolatkeun mayit, imam sok nanya, |
|
mah, anu seubeuh-seubeuh, anu |
along, along-along bagja (babasan), teu |
|
"Kumaha ieu mayit téh alus?" |
|
euweuh-euweuh; Nu jadi pamingpin mah |
|
tulus meunang bagja: Ulah diuk dina balik |
am, kecap anteuran kana ngahuap: Geura |
|
ulah sok alihan (pilih-kasih). |
|
panto, matak along-along bagja. |
|
am dahar téh. |
alim, 1. luhur élmu agamana; 2. saléh, ba- |
|
ilang-along (babasan), katunaanana, |
ama, robahan tina rama, biasana dipaké ka |
|
geur: Pa Anu jadi alim kakolotnakeun, ari |
|
kuranganana, sok dipaké dina nyerah- |
|
guru ngaji atawa guru kabatinan. |
|
keur ngorana mah rucah pisan; 3. lemes- |
|
keun: Nyanggakeun tuang putra tina |
amal, kalakuan atawa pagawéan hadé pi- |
|
na tina embung. |
|
geus teu aya duriat, getihna satétés, ram- |
|
keun kapentingan nu séjén: Pantes pada- |
|
alim-ulama, paraulama. |
|
butna salambar, ambekanana sadami, aga- |
|
ngahormat ogé da réa amalna. |
aliminium, sabangsa logam nu hampang, |
|
ma darigamana, ilang-along margahina. |
|
amal-amalan, wiridan, bacaan sabada |
|
warnana kawas pérak peuleuk. |
alpa, 1. lalawora: Ulah alpa kana kawajib- |
|
salat. |
alimusa, tutuwuhan ngarambat nu réa cu- |
|
an!; 2. bolos. |
|
ngamalkeun, ngajalankeun: Ngélmu téh |
|
cukna. |
alpabét, cacarakan aksara Latén (a,b,c jst). |
|
kudu jeung ngamalkeunana! |
aling, aling-aling, pipinding: Angin asup ka |
alpaka, pérak buatan tina kuningan, séng |
aman, tengtrem, taya karusuhan, teu matak |
|
jero imah, lantaran taya aling-aling. |
|
jeung nékel. |
|
salempang: Basa di pasisian usum teu |
alip, aksara kahiji dina abjad aksara Arab. |
alpukah, pokal, inisiatif: Alpukah saha nepi |
|
aman, loba nu parindah ka kota; Neun- |
|
alip-alipan, kakara diajar alip-alipan, ka- |
|
ka bisa ngumpulkeun duit sakitu réana |
|
deun duit di bank leuwih aman batan di |
|
kara ngamimitian diajar aksara Arab; harti |
|
pikeun ngadegkeun masjid? |
|
imah. |
|
injeuman, kakara ngamimitian diajar: Teu |
alpuket, ngaran buah nu biasana didaharna |
amanat, 1. talatah: Kuring kaamanatan ku |
|
acan wantun makalangan kuring mah, di- |
|
digulaan atawa dipaké bukur sirop. |
|
Mang S, sawah téh ulah waka dijual; 2. |
|
ajar menca gé alip-alipan kénéh. |
aluk, mending, leuwih hadé: Aluk kurad-ko- |
|
pihapé: Kadé ieu barang amanat, ulah di- |
|
teu nyaho di alip bingkeng (babasan), |
|
réd atawa sasapu batan ngajejentul teu |
|
gasab, nu bogana keur ka Mekah! |
|
buta hurup. |
|
puguh mah. |
amang, mamang, emang, paman. |
aliran, kocoran (listrik): Peuting tadi mah ka- |
|
aluk-alukan, ceurik tarik tur lila; aeuk- |
|
ngamangkeun, ngangkat alat rék di- |
|
paksa mopoék, da euweuh aliran; harti in- |
|
aeukan. |
|
teunggeulkeun atawa rék dikadékkeun: |
|
jeuman aliran politik, aliran agama, kasu- |
alum, mesum, riuk: Ku naon Pa Anu mani |
|
Kuring geus ngamangkeun iteuk rék |
|
sastraan jsté. |
|
alum kitu semu nu ngandung kasusah |
|
neunggeul oray. |
alit, lemesna tina leutik. |
|
beurat pisan? |
amar, paréntah kana kahadéan: Urang sa- |