| April, ngaran bulan Maséhi nu kaopat. |
|
Ti arah mana angin téh datangna?; 3. mi- |
ardi (basa bujangga), gunung. |
| aprok, amprok. |
|
harep, mambrih, ngerong: Kuring mah |
aré, angar. |
| apruk, ngapruk, ngider ka tempat anu rum- |
|
daék sotéh babarengan ngarah duitna.; |
arék, érek, rék, endék, dék, deuk, nuduh- |
|
pil biasana bari aya nu ditéangan: Unggal |
|
4. ngakalakeun: Ulah diheureuyan Si Éta |
|
keun yén bakal kajadian: Arék indit téh |
|
leuweung geus diapruk, tapi boros piu- |
|
mah sok ngarah! |
|
teu tulus da kaburu mendung rék hujan; |
|
bareun téh weléh teu kapanggih. |
|
ngarah, supaya: Upahan, ngarah répéh! |
|
lemesna badé. |
|
uprak-apruk, ngider ka nu tarahal tanpa |
|
diarah pati, disina paéh. |
arés, hukuman. |
|
tujuan: Ulah wani-wani uprak-apruk so- |
|
pangarah, pangasilan. |
|
diarés, dihukum. |
|
rangan di leuweung éta mah réa sato ga- |
|
pangarahan, pangoloan. |
are, biasa ditulis a. ukuran lega = dm² |
|
lak. |
|
teu kaarah, teu kapaké, teu kapuluk. |
areng, bahan bakar tina kai meunang meu- |
| apsara, déwa. |
|
taya araheunana, taya pupurieunana. |
|
leum tepi ka béak hurungna; lebu dibeu- |
|
apsari, déwi (harti asal: widadari). |
|
arah mahsar, alam ahérat sabada yao- |
|
leuman deui, sugan pareng milik diri (sisin- |
| apsari, apsara. |
|
mal kiamah. |
|
diran). |
| apu, 1. bahan lulugu tina aduk, (apu gam- |
arak, inuman keras. |
|
areng batu, bahan bakar siga areng, |
|
ping); 2. bahan seupaheun, bahan pikeun |
|
arak-arakan, iring-iringan. |
|
teuas kawas batu, asalna kakaian nu ka- |
|
nyeupah. |
|
diarak, diabring-abring: Dina turun |
|
kubur manglawas-lawas, batu bara. |
|
apu kambang, apu gamping céoseun. |
|
mandi budak sunatan sok diarak. |
arep, ngarep-ngarep, hayang geura-geu- |
|
gunung apu, gunung anu ngandung |
aral, teu sugema ku kaayaan: Dina jaman |
|
ra: Ngaseuk téh tacan prak, da ngarep- |
|
batu gamping. |
|
hésé sandang pangan loba jalma nu aral. |
|
ngarep hujan lebeng baé; lemesna nga- |
|
tagog apu, pameuleuman apu. |
|
aral subaha, aral pisan. |
|
jeng-ngajeng. |
|
kayu apu, sabangsa tututuwuhan anu |
aram, ngawer cai ku jujukutan, eurih, jara- |
|
arep-arepeun, deudeupeun, pikamela- |
|
ngambang. |
|
mi, injuk jsté. paneurasna (pamageuhna) |
|
geun: Ari moal balik, béjaan nu di imah, |
|
keuyeup apu, keuyeup leuleus; harti in- |
|
ku batu, patok jsté. |
|
ulah matak arep-arepeun. |
|
jeuman, jelema anu kodomoyo, leuleu- |
arang, 1. langka, nuduhkeun carang kana |
arerut, ngaran sabangsa beubeutian. |
|
meuyeu. |
|
kajadian: Baheula mah arang kajadian ca- |
|
aci arerut, aci tina beuti arerut. |
| apun, sesebutan ka budak lalaki terah Pur- |
|
ah rongkah téh, sabab tara aya nu nga- |
areuy, tutuwuhan nu ngarambat saperti |
|
wakarta. |
|
haja ngabukbak gunung; 2. pokpokan |
|
seureuh, saga, kacang jsté. |
| apung, ngapung, 1. mumbul nanjeur ka lu- |
|
nu ngawuluku ka munding lamun tapak |
|
ngareuy, ngarambat. |
|
hur; 2. laju, ngalayang di awang-awang. |
|
singkal carang teuing. |
arey, ngarey, ngaleut, dilarapkeun ka sato |
|
manuk apung, manuk leutik nu mimiti hi- |
|
arang langka, arang pisan. |
|
lembut saperti berenyit. |
|
berna nanjeur. |
arap-ap eureup-eup, ngomong teu puguh |
argol, ngaran alat musik; aya argol nu ditiup |
|
mesin ngapung, ilaharna disebut kapal |
|
unina, lantaran reuwas atawa kasima. |
|
jeung nu dienyod-enyod ku leungeun. |
|
udara. |
aras, ngaras, munjungan ka saluhureun. |
ari, 1. demi: Jagong ngora ngeunahna diku- |
|
pangapungan, ngaran salahsahiji lagu |
|
ngaras teku, ngaras sampéan, mun- |
|
lub, ari nu kolot mah kudu disangray; le- |
|
dina pupuh Sinom. |
|
jungan ku jalan ngarangkul suku. |
|
mesna dupi; 2. lamun: Ké baé nyaba téh |
| apus, apus buntut, apis. |
Aras, singgasana: Puncakna Mi'raj Kangjeng |
|
ari geus boga duit; 3. waktu, barang: |
| ara, teu ara, wancahanana: tara. |
|
Nabi Muhammad Saw téh nepi ka Aras, |
|
Nguseup di dinya mah ari clom ari gunyu- |
| Arab, tanah Arab, bobojong antara Laut |
|
Kursi, Loh, Kalam. |
|
nyut; 4. mah: Ih ari Embi, sok kitu! |
|
Beureum jeung Teluk Persi. |
aray, paré ranggeuyan sabeungkeut leutik |
|
teu ari, teu sempet: Rék ngalongok téh |
|
kuda arab, kuda nu asalna ti tanah Arab. |
|
méméh dipangkék. |
|
can jung waé teu ari balas kasémahan; |
| arad, jaring paranti ngala lauk, peta ngalana |
|
ngaray, moé paré ranggeuyan didaray- |
|
Teu ari ku pagawéan rék lalajo téh. |
|
diéréd. |
|
keun. |
|
kateu-teu-ari (kekecapan), taya guna- |
|
ngarad, ngala lauk maké arad. |
arba, opat. |
|
na: Asa ka-teu-teu-ari ngadéngékeun |
| arag, ngarag, ngabéarkeun taneuh sang- |
arbén, ngaran tutuwuhan anu ngarambat, |
|
obrolan Si Éta mah. |
|
geus dipacul, méméh dipelakan. |
|
buahna amis haseum. |
|
ari-ari, bali, santen. |
|
ararag, badag sawaréh. |
arca, tiruan, tironan jelema atawa sato tina |
|
tali ari-ari, sarupa peujit nu nyambung- |
|
adonan ararag, aduk, adonan anu ba |
|
batu, kai, logam jsté. |
|
keun puseur orok jeung bali. |
|
dag sawaréh. |
|
Gedong Arca, sesebutan ka gedong mu- |
aria, arya, gelaran baheula keur patih ata- |
| arah, 1. tuju: Ulah ka dinya diarahkeunana |
|
sieum di Jakarta, ku sawaréh dissebut Ge- |
|
wa keur sénapati. |
|
bedil lodong téh, aya nu gering; 2. lebah: |
|
dong Gajah. |
Aria, bangsa Aria, bangsa nu ngarunday |