| kaliasan, teu katulungan: Dina usum pa- |
|
nyundul pihatur: Mun teu perlu-perlu |
|
peuting. |
|
ceklik di daérah anu kacida angarna lo- |
|
teuing ulah sok megat kalimah, teu |
|
teunggar kalongeun (kekecapan), |
|
ba nu kaliasan nepi ka hanteuna. |
|
sopan! |
|
geus tara ngagugu kana papatah sar- |
| kaliber, gurat tengah liang kucubung |
kalimantan, kalimantang, 1. kélébét |
|
ta geus teu riuk-riuk ku dicarékan lan- |
|
bedil jsb. atawa pélorna: kaliber 4 = |
|
bodas panjang; 2. cahaya anu katénjo |
|
taran dikerasan teuing (budak). |
|
kaliber 4 mm; harti injeuman: Paming- |
|
ngembat panjang; 3. Bornéo, ngaran |
|
ngalong, cicing deukeut panto atawa |
|
pin kaliber Oto Iskandar Di Nata hésé |
|
Pulo Sunda Gedé kaléreun Pulo Jawa |
|
jandéla bari nénjo ka luar. |
|
bangsana, pamingpin nu sipat-sipat- |
|
(Kalimantan). |
kalori, ukuran lobana panas: 1. kalori = |
|
na cara Oto Iskandar Di Nata henteu |
kalinces, kakalincesan, kaluncas- |
|
lobana panas, cukup pikeun manas- |
|
loba. |
|
kalinces, kalices. |
|
keun cai sakilogram nepi ka suhuna |
| kalices, kalucas-kalices, siga rék pa- |
kalinden, ngaran tutuwuhan, daunna |
|
naék 1 °C. |
|
reum (damar atawa palita anu kaangin- |
|
sok dipaké ubar bisul. |
kalua, ngaran amis-amis tina bubuahan |
|
an atawa rék béak minyakna). |
kalingga murda, lingga. |
|
jsté. nu digodog ku cigula nepi ka bisa |
| kalidon, ngalidon, ngahelet nepi ka dua |
|
kasuhun kalingga murda (basa bu- |
|
dililakeun, boh baseuh, boh dituhur- |
|
mangsana (kotoran, héd). |
|
jangga), katarima pisan lahir batin. |
|
keun: Kalua jeruk mah dijieunna tina |
| kalieus, ngalieus, miceun beungeut, |
kalingsir, istilah kampung pikeun rupa- |
|
cangkang jeruk gedé. |
|
ngalieuk lantaran embung nénjo ka |
|
rupa kasakit lantaran getih kotor sa- |
kaluat, kuburan. |
|
nu aya hareupeun. |
|
perti incok, nyeri tuur, babareuhan |
|
ngaluat, ngubur (mayit). |
| kalifatullah, wawakil Allah di dunya, Na- |
|
jsté. |
kaluén, kalaparan. |
|
bi salaku pamingpin umat jeung paming- |
kalipah, wakil panghulu, pagawé paka- |
kaluhan, keluhan, tali nu diasupkeun |
|
pin nagara. |
|
uman sahandapeun naib nu geus bo- |
|
kana cungur munding nu diténdok. |
| kaligata, kasakit kulit anu timbul sawak- |
|
ga wewenang ngawinkeun. |
kaluman, kesel atawa teu betah ku ka- |
|
tu-waktu upama katiisan atawa ku pa- |
kaliru, kasalahan teu dihaja: kaliru nyo- |
|
ayaan nu angger kitu-kitu kénéh, teu |
|
ngaruh kadaharan, baréntol gegeblég- |
|
kot, maca, nulis jsté. |
|
matak resep (teu boga gawé, gering |
|
an sarta ateul. |
kalis, punah, cukup. |
|
lila jsté.). |
| kalih, dua. |
|
teu kalis, teu cukup, teu kagantian: |
kalung, kangkalung, kongkorong. |
|
sakalih (lemesna), duanana, sarimbit. |
|
Bangsa urang mah teu kalis ku dahar |
|
dikalungan, dikongkorongan. |
|
asta kalih, leungeun duanana: Ditam- |
|
roti sabantal, asa can dahar kénéh |
|
cacing kalung, cacing. |
|
pi ku asta kalih. |
|
baé, ari can manggih sangu mah, sa- |
|
ngalung, asup ka kandang (embé, |
|
kaping kalih, kalih perkawis, kadu- |
|
ngu teu kagantian ku roti. |
|
munding jsb.). |
|
ana atawa sual kadua. |
|
tangkal kai teu kalis ku angin (pa- |
|
ngalungkeun, 1. ngampihkeun |
| kalijaga, Sunan Kalijaga, salasahiji ti |
|
ribasa), unggal jelema kudu baé nyo- |
|
(ingon-ingon) ka kandangna; 2. |
|
antara Salapan Wali (Wali Sanga) anu |
|
rang boga kasusah. |
|
alung. |
|
pajaratanana di Kadilangu (Semarang). |
kaliwara, kasakit ngageuyeunggeung |
kaluron, udul, ngajuru tacan waktuna. |
| kaliki, ngaran tutuwuhan sabangsa ja- |
|
(budak leutik nu ditinggalkeun maot |
kam, pakampungan dadakan nu dijaga. |
|
rak, tapi hirupna ngan sausum kadua- |
|
ku indungna). |
|
kam tawanan, tempat nahan (ngu- |
|
na, daunna siga daun gedang, buah- |
kaliwon, 1. ngaran pangkat jaman ba- |
|
rungan tawanan perang, tahanan po- |
|
na siga carucukan, sikina persis siki ja- |
|
heula, kira-kira sarua jeung wadana |
|
litik jsté.). |
|
rak. |
|
nu nyekel rayat kurang-leuwih 2.000 |
kama, rasa cinta atawa duriat. |
| kalikiben, rasa nyeri di jero beuteung |
|
jiwa (kalih ewu), di sawaréh tempat |
|
Kamajaya, déwa urusan cinta. |
|
anu sok timbul upama tas dahar (ngi- |
|
pembantu kapala désa; 2. ngaran |
|
sakama-kama, sakarep-karep dina |
|
num) kageujreug-geujreug ku lulum- |
|
poé pasaran nu ka-5. |
|
nganteur napsu nu teu pati hadé. |
|
patan jsté. |
kalkun, ngaran sato sabangsa hayam, |
kamagungan, kumagungan, agung. |
| kalilipa, bagian eusi beuteung munding |
|
jaluna bisa ngibing cara merak, ngan |
kamal, asem kamal, asem nu sok dipa- |
|
jsté. nu di jelema disebut: kawaya. |
|
buluna renggé. |
|
ké sambara. |
| kalimah, omongan, sabagian tina cari- |
kalo, 1. ayakan tina anyaman kawat ata- |
kamalakian, ngaran tutuwuhan, buah- |
|
taan. |
|
wa awi paranti ngayak tipung jsb.; 2. |
|
na ngandung racun nu sok dipaké nua |
|
kalimah kalih, dua kalimah sahadat. |
|
bungkus bako tina gebog tuhur. |
|
lauk. |
|
megat kalimah, nyelang ngomong |
kalong, ngaran sato nyusuan sabangsa |
kamalandingan, malanding, peuteuy |
|
waktu batur nyarita kénéh; lemesna |
|
lalay badot tapi leuwih gedé, liarna ti |
|
sélong, peupeuteuyan, ngaran tang- |