|
lantaran kapanasan teuing ku panon- |
|
néhna teu bisa ngalawan, kawantu pa- |
|
muriang teu kawayaan (babasan), |
|
poé nepi ka sok labuh bari kapaéhan; |
|
ngawak awéwé. |
|
asa muriang lantaran kaédanan. |
|
2. poho kana temah wadi lantaran ka- |
kawao, ngaran sarupaning tutuwuhan, |
kawéni, ngaran sarupaning manggah, |
|
cida ambekna. |
|
papaganana sok dipaké ngungkurah- |
|
méh sarua jeung bembem, seungit. |
| katurangga, caturangga. |
|
an lodong sadap supaya lahangna |
kawed, dikawed, ditahan ku tali han- |
| katut, jeung, kaasup: pakarangan katut |
|
ulah téréh haseum; raru. |
|
dapna saperti ku salang; bandingkeun |
|
imahna, pakarangan jeung imahna. |
kawaranan, tamba kawaranan, ulah |
|
sawed. |
| kaul, turun kaul, nadar sanggeus hasil |
|
ngan ukur béjana: Sakali mah hayang |
kaweur, teu bisa jongjon baranggawé |
|
maksud ngalaksanakeun anu diniatan |
|
tumpak kapal udara, tamba kawaran- |
|
lantaran kaganggu ku dédéngéan ata- |
|
saméméhna. |
|
an. |
|
wa ku lantaran loba deui pikiraneun: |
| kaula, 1. jelema, rayat, somah; 2. kula, |
kawas, cara atawa saperti. |
|
Peuting tadi mah teu beubeunangan |
|
kecap ganti ngaran jalma kahiji, biasa- |
|
kawas cai dina daun bolang (pari- |
|
digawé téh, teu bisa mikir, kaweur ku |
|
na dipaké ku ménak ka somah atawa |
|
basa), taya nyangsangna, taya nu te- |
|
nu tatabeuhan di tatangga. |
|
dina surat jual-beuli jsté. |
|
rap (pangajaran atawa papatah). |
kawi, bujangga, ahli dangding. |
|
papada kaula, papada jelema, sasa- |
kawasa, 1. boga kakuatan, hak atawa |
|
rakawi, bujangga anu mashur, sarta |
|
ma manusa. |
|
wewenang pikeun ngalakukeun rupa- |
|
padangahormat. |
| kaulan, kaulanun, kecap anteuran pi- |
|
rupa perkara: Pamaréntah kawasa |
|
basa Kawi, basa anu sok dipaké ku |
|
keun némbalan ka nu ngagentraan, |
|
ngajalankeun undang-undang; Nu Ma- |
|
parabujangga baheula, nya éta basa |
|
leuwih hormat tibatan kulan. |
|
ha Kawasa, Gusti Allah; 2. jelema nu |
|
Indonésia kuna anu loba kapangaruh- |
| kaulanun, kaulan, kulan. |
|
dibéré kakawasaan. |
|
anana ku basa Sangsakerta (Istilah |
| kaum, 1. palataran masjid kota kabupa- |
|
kawasan, daérah bawahan nu kawa- |
|
Jawa kuna pikeun basa Kawi teu me- |
|
tén atawa masjid di distrik jeung kam- |
|
sa ngatur kaayaan di dinya. |
|
renah); kakawén. |
|
pung sakurilingeunana, baheula pama- |
|
kakawasaan, hak atawa wewenang. |
kawih, 1. rakitan basa sabangsa dang- |
|
tuhan panghulu atawa naib katut sa- |
|
ngawasakeun, méré atawa masrah- |
|
ding nu teu maké patokan pupuh; 2. |
|
rat-saratna; 2. kaom atawa golongan. |
|
keun kakawasaan. |
|
lagu ngawih, saperti: Polostomo, Pa- |
| kaur, teu kaur, teu bisa jongjon, lanta- |
|
surat kawasa, surat katerangan mé- |
|
culgowang, Kadéwan jsté. |
|
ran aya nu ngaganggu: teu kaur reu- |
|
ré kakawasaan. |
|
ngawih, ngalagukeun kawih atawa si- |
|
reuh, teu bisa jongjon reureuh. |
|
Juragan Kawasa, administratur ata- |
|
sindiran jsté. iwal ti pupuh. |
| kaut, ngaut, nyakar, leuwih kuat manan |
|
wa kapala perkebonan (onderneming) |
kawin, lemesna nikah, réndéngan; 1. |
|
ngoét (maung jsb.). |
|
baheula. |
|
ngaresmikeun rék boga pamajikan (sa- |
| kawah, 1. tempat kaluarna seuneu jsté. |
|
pangawasa, tangan pangawasa, |
|
laki); 2. enggeus boga pamajikan (sa- |
|
ti jero gunung, biasana di puncakna; |
|
kakuatan jasmani, tanaga: taya ta- |
|
laki) kalawan sah. |
|
2. kancah. |
|
ngan pangawasa, leuleus, taya tana- |
|
ngawin, mihukum awéwé ngajadikeun |
|
kawah tiis, urut kawah, gunungna |
|
ga. |
|
pamajikan. |
|
geus teu ngaluarkeun seuneu jsté. |
kawat, tali tina beusi jsté. |
|
mas kawin, barang atawa duit nu ku- |
|
cikawah, cikakawah, kakawah. |
|
kawat cucuk, kawat tina beusi nu di- |
|
du dibikeun ku pangantén lalaki ka pa- |
| kawak, heubeul tapi alus. |
|
cucukan pikeun pager jsté. |
|
ngantén awéwé sabada dirapalan. |
|
asem kawak, asem nu geus hideung |
|
kawat listrik, kawat tambaga pikeun |
|
kawin gantung, kawin cangcang, |
|
lantaran geus heubeul tapi alus keur |
|
ngalirkeun tanaga (strum) listrik. |
|
kawin sacara sah, tapi henteu waka |
|
ubar. |
|
surat kawat, telegram, kabar anu di- |
|
hadé lantaran aya kénéh perkara nu |
|
bako kawak, bako nu geus lila diu- |
|
tepikeun maké parantaraan kawat te- |
|
jadi halangan (can tamat sakola jsté.). |
|
nunna, leuwih alus tibatan bako anyar. |
|
legram. |
kawista, maja, ngaran tangkal jeung bu- |
| kawal, dikawal, dijaga: Presidén salila- |
|
ngetok kawat, ngirimkeun telegram. |
|
ahna nu ngeunah dirujak atawa dido- |
|
na di mana baé sok dikawal. |
|
cacing kawat, cacing nu siga kawat |
|
dol, cangkangna rada teuas. |
| kawali, ngaran wadah sabangsa pariuk. |
|
(liat). |
kawistara, kautara, kaceluk, kawentar. |
| kawalon, lemesna tina téré: ibu kawalon, |
kawatir, hawatir. |
kawit, awit. |
|
indung téré. |
kaway, raksukan; lemesna tina baju. |
kawon, lemesna tina éléh. |
| kawantu, wantu-wantu, wantuning, ke- |
kawaya, kalilipa jelema. |
kaworo, ngaran tutuwuhan, daunna nu |
|
cap panyambung nuduhkeun sabab nu |
|
beukah kawaya, bareuh lantaran |
|
meunang ngarieus sok dipaké mopok |
|
matak kaharti; lemesna kawantos: Ma- |
|
kasakit malaria. |
|
leungeun kawung nu kakara dipagas. |