|
boga kaéra. |
|
rat rék papisah jeung anak téh. |
|
beuteung leuwi, bagian leuwi nu pang- |
|
mindingan beungeut ku saweuy (pa- |
|
kabeubeurat, hutang, tanggungan: Si |
|
rubakna jeung pangjerona. |
|
ribasa), api-api teu nénjo kasalahan ba- |
|
Bungsu geus bisa hirup sorangan, jadi ku- |
|
dibeuteungan nyusu, dieureunan nyu- |
|
wahan atawa rayat lantaran teu mampuh |
|
ring geus teu boga kabeubeurat deui |
|
su, dipesat. |
|
ngayakeun tindakan saperluna. |
|
ayeuna mah. |
beuti, bagal tutuwuhan atawa sénggéh nu |
|
asa teu beungeutan (kekecapan), kaci- |
|
kabeuratan, lemesna tina kalahajat, |
|
ngabenggul sarta dagingan saperti taleus, |
|
da érana. |
|
ngising. |
|
ganyol jsté.; 2. akar nu kawas tadi saperti |
|
sibeungeut, lemesna sipeunteu atawa |
|
beungbeurat, barang nu dipasang kana |
|
sampeu, bangkuang jsté. |
|
ditamas, ngumbah beungeut. |
|
barang séjén saperti useup, supaya jadi |
|
beuti pamelaran (basa bujangga), tem- |
|
disibeungeutan, dibeungeutan, harti |
|
beurat. |
|
pat asal karuhun. |
|
injeuman, disina katémbong bérés atawa |
|
beurat nyuhun beurat nanggung |
beuweung, meuweung, nyapék tapi hen- |
|
alus hareupna (luarna) wungkul nu baris |
|
(babasan), kacida tumarimana, nuhun pi- |
|
teu terus didahar: Paraji meuweung pang- |
|
karoris ku saluhureun. |
|
san. |
|
lay tuluy dibura-burakeun. |
|
ngabeungeutan (kekecapan), ném- |
beureuy, kabeureuyan. |
|
dibeuweung diutahkeun (babasan), |
|
bongkeun kagetolan jeung kasatiaan dina |
beureum, ngaran salahsahiji warna poko. |
|
dipikir bulak-balik. |
|
mimiti kumawula wungkul. |
|
beureum euceuy, beureum kacida. |
|
raweuy beuweungeun, rambay ala- |
|
beungeut nyangharep ati mungkir |
|
beureum endog, bagian endog nu semu |
|
eun (hakaneun) (babasan), ma'mur, lo- |
|
(paribasa), henteu terus jeung haté. |
|
beureum. |
|
ba dahareun. |
|
beungeut cai, kulit cai. |
|
bur beureum, bur hideung hurung |
beyé, leuwih ti hipu, biasana ngandung cai: |
| beunghar, loba harta bandana, kaya, su- |
|
nangtung siang leumpang (babasan), |
|
Sangu teh beyé, ngarihna kalobaan teu- |
|
gih. |
|
hirup senang taya kakurang, salilana gin- |
|
ing caina; harti injeuman éléhan: Ari jadi |
| beungkak, ngagedéan (cai walungan). |
|
ding. |
|
lalaki, ulah sok beyé kitu atuh! |
| beunta, 1. muka (panon): Nu lolong sanajan |
|
rék dibeureum rék dihideung gé |
|
bebeyé, sésa-sésa kaolahan nu rada ba- |
|
beunta, teu nénjo; 2. harti injeuman a) |
|
pasrah kuring mah (babasan), rék di- |
|
ri, dihijikeun. |
|
aya kamarasan: Kuring mah teu kaur |
|
kumaha-kumaha ogé pasrah. |
beyetuk, kotor ku kekebul. |
|
beunta, kudu wé kaganggu ku kasakit; b) |
beurit, ngaran sabangsa sato nu ngageret |
bi, wancahan tina bibi. |
|
nyaho kaayaan dirina di masarakat: Ti ba- |
|
sarta mangrupa hama. |
bia, sabia-bia, sakarep-karep: Prakprakan |
|
rang beunta manéhna mah teu nyaho di |
|
beurit cantung, beurit gedé. |
|
migawéna éstu sabia-bia Si Éta mah. |
|
susah. |
|
cukang beurit, kai nu malang dina su- |
biadab, tacan nyaho kumaha kuduna hirup |
| beunteur, lauk leutik nu sok kapanggih di |
|
hunan nu pangluhurna. |
|
cara manusa nu geus kasebut boga kabu- |
|
susukan atawa di sawah, kira-kira sagedé |
beus, wadah sabangsa peti: beus surat. |
|
dayaan: Dina abad kadua puluh ieu masih |
|
cinggir. |
|
otobeus, mobil gedé mahi keur puluhan |
|
aya kénéh bangsa nu biadab, tacan tu- |
| beunyeur, bubuk béas. |
|
panumpang. |
|
man dibaju-baju acan. |
|
bisul beunyeur, bisul leutik, matana siga |
beusi, sabangsa logam nu teuas, bahan ru- |
bial, pinuh ku béntol tapak dicocoan reungit |
|
beunyeur. |
|
pa-rupa pakakas. |
|
upamana. |
|
sasieureun sabeunyeureun, saeutik- |
|
beusi persani (purasani), mahnit, beu- |
biang, 1. sedengna tina indung: pun biang, |
|
eutikeun. |
|
si nu ngandung daya panarik. |
|
indung kuring; 2. bibit: biang cuka, bibit |
| beunying, ngaran tangkal sabangsa loa, |
|
sabeusi atawa sawaja-sabeusi, sarua |
|
cuka. |
|
kuciat jsté. |
|
martabatna, sakupu (salaki jeung pamaji- |
biantara, pidato, nyarita atawa carita di ha- |
| beurang, waktu ti mimiti bijil panonpoé nepi |
|
kan). |
|
reupeun jalma réa. |
|
ka surupna; lemesna siang. |
|
kawas beusi atah beuleum, dilarap- |
biara, padumukan umat agama Buda atawa |
|
kabeurangan, beurang teuing (hudang |
|
keun kana beungeut jelema nu keur |
|
umat Katolik, anu geus jangji rék misah- |
|
upamana). |
|
ngambek nepi ka beureum. |
|
keun manéh ti masarakat. |
|
indung beurang, paraji. |
beuteung, 1. lemesna padaharan, lambut, |
bias, katambias, sasab di laut sarta datang |
| beurat, lemesna abot, 1. gedé daya nekenna |
|
patuangan; bagian badan antara dada |
|
ka tempat séjén lain nu dijugjug: Lantaran |
|
ka handap: Beusi leuwih beurat batan kai; |
|
jeung tétépokan; 2. entas atawa eureun |
|
padomanna teu pati bener, kapal nu rék |
|
2. hésé dijalankeunana: Pancén (tugas) |
|
(basa wewengkon): beuteung mandi, en- |
|
ka Surabaya téh katambias ka Pontianak. |
|
guru loba nu nyangka henteu beurat; |
|
tas (kakara pisan) mandi. |
biasa, 1. lumrah, jamak: Ari dagang mah bi- |
|
3. kacida, ngabahayakeun: Kasakitna beu- |
|
beuteung anjingeun (babasan), beu- |
|
asa untung atawa rugi; 2. baku: Biasa Si |
|
rat; 4. harti injeuman, matak sedih: Beu- |
|
teung anu gedé ka luhur. |
|
Éta mah ari geus ngurihit ménta duit téh!; |