|
an. |
|
king, sakuliah. |
|
ngan anu dina usum katiga kapendet ku |
| Buda, 1. berhudi, ngaran agama nu diadeg- |
budi, 1. akal pikiran, kasadaran; 2. tabéat, |
|
keusik bawa lambak ti laut. |
|
keun ku Sidarta alias Gotama; 2. lalandian |
|
watek, ahlak: jalma hadé budi basana, jal- |
bugigag, ngabugigag. |
|
Sidarta. |
|
ma sopan, hadé ahlakna; 3. pasemon: go- |
bugis, 1. ngaran daérah jeung sélér-bangsa |
| budah, kumpulan pepelendungan laleutik lu- |
|
réng atawa haseum budi, amis budi; 4. |
|
Indonésia di Sulawesi Kidul; 2. sabangsa |
|
hureun cai atawa barang éncér séjén: Cai |
|
gerak, daya: Ku didengkék mah, musuh- |
|
amis-amis, entén dibulen ku ulén sahuap- |
|
sabun, mun dikucek sok ngabudah. |
|
na teu bisa budi deui, teu bisa gerak; 5. |
|
eun-sahuapeun. |
|
budah laut (harti injeuman), urang basi- |
|
kahadéan. |
buhahang, muka gedé (raheut): Tapak di- |
|
sir. |
|
cupet budi, pondok pikiran, teu boga |
|
na tonggongna mani buhahang. |
| budak, lemesna murangkalih, anak jalma nu |
|
akal, bodo. |
buhaya, buaya. |
|
tacan balég. |
|
sabudi akal, sabisa-bisa, ngagunakeun |
buhul, cangreud. |
|
bubudakan, bagian panon nu némbong- |
|
akal jeung pikiran sakuat-kuatna. |
|
kabuhulan, kadaharan melag dina tikoro. |
|
keun kalangkang anu diténjo. |
|
légég lebé, budi santri, ari lampah |
buhun, kuna, baheula: jalma buhun, lagu |
|
budak beulian, abid, jariah. |
|
euwah-euwah (paribasa), jalma jahat |
|
buhun. |
|
budak kamalolé, budak anu nurutkeun |
|
nu bisa nipu ku tindak-tanduk anu sopan. |
bui, panjara, pangbérokan, tempat ngerem, |
|
kapercayaan baheula kudu diruat, lanta- |
|
kahutangan budi, geus kungsi ditulung- |
|
jeung ngadidik jalma-jalma nu meunang |
|
ran aya tanda wisnu (tanda bodas) dina |
|
an, diurus jsté. |
|
hukuman. |
|
awakna atawa rungsing teu daék cicing |
|
berbudi, hadé ahlak, luhung budi. |
buis, pabuis. |
|
bari teu kanyahoan naon sababna atawa |
|
ngabudian, némbongkeun rasa ngéwa, |
buit, bibit. |
|
kasakitna. |
|
ijid, buad-baeud. |
bujal, lemesna udel, urut atawa sésa tali |
| budal, kaluar babarengan ti tempat ngumpul |
|
ngabudi ucing (babasan), kawas nu teu |
|
ari-ari nu aya di tengah-tengah kulit beu- |
|
(jalma loba). |
|
karep, api-api teu hayang, padahal nga- |
|
teung. |
|
ngabudalkeun, ngaluarkeun sagala rupa |
|
dagoan batur bongoh. |
bujang, 1. jajaka, lalaki nu geus balég, tapi |
|
nu aya: ngabudalkeun kakeuheul, ngabu- |
|
Budi Utomo, ngaran paguyuban nu mimi- |
|
tacan kawin; 2. badéga, tuang kuring. |
|
dalkeun rasiah. |
|
ti diadegkeun di Indonésia (20-5-1908). |
|
bujang tarangna (kekecapan), lalaki nu |
|
budal-badil, kaluar sarta ruksak: Peujit- |
|
budi daya, ngaran sabangsa manggah. |
|
tacan kungsi kawin, tapi geus lain bujang |
|
budal-badil. |
|
budiman, jalma berbudi. |
|
deui. |
|
mudal, kaluar tina wadah nu leuwih ti pi- |
budra-bidru, rurusuhan, riweuh, |
|
bubujangan, léléngohan, can boga pa- |
|
nuh: cai mudal, nu lalajo mudal. |
budug, kasakit kulit, barudus atawa caré- |
|
majikan. |
| budaya, pikiran, akal, pangaweruh. |
|
nang sarta ateul, lantaran kuman. |
|
bubujang, jadi bujang, digawé di nu lian, |
|
basa budaya, basa anu bisa digunakeun |
budur, bubudur. |
|
mantu-mantu urusan rumah-tangga (awé- |
|
pikeun medar élmu pangaweruh jsté. |
bueuk, manuk nu liarna ti peuting sabangsa |
|
wé atawa lalaki). |
|
bangsa budaya, bangsa nu geus jembar |
|
kukuk beluk, ngan leutik, matana duana- |
bujangga, 1. pangarang jeung ahli dang- |
|
akal pikiranana. |
|
na ti hareup, kawas jelema. |
|
ding anu mashur lantaran hasil-hasil kar- |
|
kabudayaan (kabudayan), sagala ru- |
|
kawas bueuk beunang mabuk (baba- |
|
yana; 2. ahli basa/sastra, ahli pikir nu pa- |
|
pa hasil budaya manusa, saperti: basa, |
|
san), ngeluk jeung teu wani ngomong, |
|
linter. |
|
lembaga, agama (cara-cara ibadahna), |
|
lantaran rumasa boga dosa. |
bujeng, lemesna tina boro jeung bora. |
|
winaya, wyasa, husada, tatapraja, rahar- |
bugang, bangké. |
bujil, busil, rudin. |
|
ja, dramaga, sagara, santika, perdata, |
|
jadi cikal bugang (babasan), pangheu- |
bujur, birit, lemesna imbit, bagian awak |
|
undagi tani jsté. |
|
lana kasambut di pangperangan. |
|
beulah tukang antara cangkéng jeung pu- |
| budayut, dayut, sarua jeung burayut, |
|
nanggung bugang (babasan), ditinggal- |
|
hu pingping. |
|
beuteung kawas nu reuneuh bulan ala- |
|
keun maot ku lanceuk jeung adi. |
|
kawas bujur aseupan (babasan), diuk |
|
eun, ngagayot. |
|
leutik ringkang gedé bugang (baba- |
|
teu daék cicing. |
| buded, ngabuded, ngabunian atawa |
|
san), sipat jelema, upama maot loba uru- |
buka, 1. ngeureunan atawa ngabatalkeun: |
|
meungkeut (sirah) ku lawon, lantaran tiris |
|
sanana, sumawonna mun nepi ka ajal di |
|
buka puasa, waktu magrib atawa samé- |
|
jsté. |
|
panyabaan. |
|
méhna upama kapaksa, lemesna bocor; 2. |
| budeng, pireu. |
bugbrug, ngabugbrug, ngahunyud, numpuk, |
|
ngungkabkeun, ngabéjakeun: buka rasi- |
|
ngabudeng, teu ngomong kawas nu pi- |
|
patumpang-tindih, loba tapi teu bérés ci- |
|
ah; 3. polongokeun. |
|
reu atawa pura-pura pireu. |
|
cingna: Suluh ngabugbrug pipireun imah. |
|
buka pintu, upacara nepungkeun pa- |
| buder, budeur, sabudeur, sakuriling bung- |
bugel, 1. bontot atawa tihul; 2. muara walu- |
|
ngantén sabada dirapalan. |