|
biasana ogé raraména maréma mah, ka- |
|
turaés, disadana kasorénakeun, sorana |
|
warung sisi jalan diuk dina bangku luma- |
|
pareumnakeun bulan Puasa …. |
|
tarik ngéngkréng, disebut nurutkeun so- |
|
yan. |
| tomplok, nomplok, saperti nu tamplok. |
|
ra disadana. |
tongo, sarupaning kutu leutik dina taneuh |
|
rejeki nomplok, rejeki gedé nu teu di- |
|
tonggérét banén, tonggérét nu leuwih |
|
tuhur, rupana beureum, nyocona pa- |
|
sangka-sangka. |
|
bedas sorana. |
|
geuh. |
|
totomplokan, méh sagala dibikeun ata- |
tonggoh, tempat (tanah) nu leuwih luhur ti |
|
uteuk tongo dina tarang batur ka- |
|
wa dipaké ongkos, lantaran asih atawa |
|
batan tempat urang cicing; sabalikna tina |
|
nyahoan, gajah depa dina punduk |
|
hayang hasil maksud. |
|
lebak atawa landeuh. |
|
teu karasa (paribasa), kagoréngan ba- |
| tompo, ditompokeun, dideukeutkeun pi- |
|
nonggoh, leumpang ka tonggoh. |
|
tur (sanajan saeutik) biasana kanyaho- |
|
san: Ngomong jeung nu torék mah kudu |
|
tonggoheun, pernahna di tempat nu |
|
an, ari cacad awak sorangan (masing ge- |
|
ditompokeun kana ceulina, sungut urang |
|
leuwih luhur ti …. |
|
dé ogé) tara karasa. |
|
kudu dideukeutkeun pisan. |
tonggong, bagian awak antara punduk |
tongpés (basa banyol), wancahan tina |
|
nompo, nampeu, nyanghareup: Pange- |
|
jeung bujur; lemesna pungkur. |
|
kantong kempés, teu boga duit. |
|
ras suara téh tong sina nompo teuing ka |
|
nonggong, nukang. |
tongtak, kembang lampuyang. |
|
imah batur, bisi gandéngeun! |
|
nukang-nonggong, teu miroséa, teu |
|
ditongtak, dipaksa dibedol atawa dica- |
| ton, ngaran ukuran atawa bilangan: 1. |
|
hayang nyaho. |
|
but, ditarik kalawan ngagentak. |
|
ukuran beurat: 1 ton = 1000 kg; 2. |
|
patonggong-tonggong, 1. patukang- |
tongtolang, pentil nangka nu leutik kénéh, |
|
ukuran eusi atawa gedéna (kapal): 1 |
|
tukang; 2. harti injeuman, toja'iah, teu |
|
sok dirujak bebek jeung cau manggala, |
|
ton = 1 mᶟ; 3. bilangan duit: 1 ton = |
|
luyu: Dina kanyataanana kaayaan di ma- |
|
jambu batu jsté. |
|
Rp 100.000,-. |
|
srakat loba kénéh nu patonggong-tong- |
tongton, ton. |
|
katon, katénjo. |
|
gong jeung kahayang pamaréntah, to- |
tongtong, kohkol. |
|
nongton, lalajo. |
|
jai'ah atawa papalingpang jeung …. |
tongtorogong, totorogong, cingogo ka- |
|
tongtonan, pintonan, lalajoaneun. |
|
nonggong-kuya (kekecapan), kawas |
|
lahajat dina cukang jsté. |
|
mintonan, lemesna tina ngilikan. |
|
tonggong kuya (jalan), supaya taya ci- |
tongtot, nongtot, nolol, témbong sabagi- |
|
salaton, salah (teu puguh) téténjoan |
|
leuncang nu ngembeng di tengah jalan. |
|
an; bandingkeun néngtét. |
|
atawa lieur, lantaran kapanasan teuing |
|
tulis tonggong, dibokong, nu boga ha- |
|
nongtot lého, olol lého; lého. |
|
ku panonpoé atawa diteunggeul sirah. |
|
das teu dibéjaan atawa dibawa mupakat |
tongtrong, nongtrongan (kohkol), kadé- |
|
Yang Manon, Nu Maha Ningali, Allah. |
|
heula: Ditulis tonggong baé kuring mah |
|
ngé disada kalawan écés; trong. |
| tonda, tunda. |
|
asup kana béréndélan réngréngan pani- |
tonikeum, ngaran sarupaning ubar nu dii- |
|
panondaan, panundaan, tempat neun- |
|
tia, da teu béja teu carita ti méméhna. |
|
num, supaya kuat badan. |
|
deun atawa ngumpulkeun barang jsté. |
tonggoy, jongjon, teu miroséa ka nu nga- |
tonjok, nonjok, ngeunakeun peureup ka- |
|
saheulaanan méméh dikirimkeun atawa |
|
geroan, nu nyaram jsté.: Dasar nu to- |
|
lawan tarik. |
|
diteundeun, mun lauk cai (huripan) mé- |
|
rék, digeroan ogé, tonggoy wé teu nga- |
|
totonjok, nonjok sababaraha kali ka sa- |
|
méh dipelakkeun di balong. |
|
lieuk-lieuk acan. |
|
babaraha urang: Nu kasurupan téh, ja- |
|
panondaan cai, bak gedé keur wadah |
tongkang, ngaran parahu gedé paranti |
|
ba ti ngocomang, maké totonjok sagala |
|
cai (sina namper heula jsté.). |
|
ngakutan barang ti kapal ka darat ata- |
|
rupa deuih, nonjok sabekna ka ditu ka |
| tong, 1. wancahan tina entong atawa |
|
wa sabalikna |
|
dieu. |
|
montong; 2. tahang; 3. sabagian tina |
tongkéng, ngaran tutuwuhan nu ngareuy, |
|
asa ditonjok congcot (babasan), |
|
duit pungutan nu meunang ngadu keur |
|
kembangna raranggeuyan sarta seungit, |
|
ngarasa atoh, duméh meunang rejeki |
|
nu boga imah (nyadiakeun tempat). |
|
dipelak di pakarangan maké pelengkung |
|
atawa pikabungaheun nu teu disangka- |
| tongbu, bako tongbu, bako tampang. |
|
atawa paranggong. |
|
sangka. |
| tonggar (huntu luhur), rada nyodor ka ha- |
tongki, baster meri jeung éntog; harti in- |
tonjol, nonjol, bijil ngagentak: Nu cilaka |
|
reup, tampolana nepi ka matak hésé ba- |
|
jeuman, jelema peranakan, indo jsté. |
|
téh tulang bitisna mani nonjol, sabagian |
|
lem. |
|
(indung-bapana teu sabangsa). |
|
tulangna bijil atawa nongtot. |
| tonggéng, nonggéng, dongko nepi ka |
tongkol, totongkol, ngaran sarupaning |
|
totonjolan, teu eureun-eureun gagara- |
|
bujur rada luhur ti batan sirah. |
|
lauk laut anu pungkil dagingna, sok dipin- |
|
pakan atawa abrug-abrugan néangan ja- |
|
nonggéngan, nonggéng ditujukeun ka |
|
dang. |
|
lan pikeun kaluar (manuk jsté. nu linghas |
|
batur, ngarah ambekeun. |
tongkrong, nongkrong, 1. ngarong- |
|
kakara dikurungan). |
|
tonggéng keuyeup, pais keuyeup. |
|
kong; 2. diuk atawa cingogo sisi jalan: |
|
nonjolkeun manéh (harti injeuman), |
| tonggérét, sarupaning insékta sabangsa |
|
Dahar nongkrong di warung, dahar di |
|
tarékah ngarah katangar ku dunungan |