pageuh, teu bisa atawa hésé lésotna, hé- |
|
ayeuna mah disaleungseurikeun. |
paidon, wancahan tina paiduan, tampo- |
|
sé dicabutna, hésé udarna (tulak panto, |
pahinum, ngaran sarupaning angeun hum- |
|
long wadah ciduh; lemesna pangludah- |
|
ali dina ramo, huntu, paku, cangreud |
|
but jeung sisikian pikeun nyalametkeun |
|
an. |
|
jsté.). |
|
nu hudang ngajuru dina poé ka-40. |
paila, paceklik. |
|
pageuh kancing, loba anjing (baba- |
|
mahinum, nyieun pahinum, sarta nya- |
pailit, bangkrut, potol, teu bisa nuluykeun |
|
san), caringcing. |
|
lametkeun nu hudang ngajuru tadi. |
|
pausahaan, lantaran terus-terusan rugi |
pagilinggisik, 1. mindeng paadek (jelema |
pahiwal, mahiwal, minculak, 1. teu parok |
|
nepi ka béak modal. |
|
loba di pasar atawa di panglalajoan); 2. |
|
jeung batur dina laku-lampah (jelema); 2. |
paingan, kecap katerangan nuduhkeun |
|
harti injeuman, mindeng papanggih ku |
|
béda ti biasa, henteu sakumaha mistina |
|
yén urang ngarti kana hiji hal, hiji kaaya- |
|
campur-gaul di masrakat atawa di paga- |
|
(pagawéan). |
|
an, hiji kajadian: Paingan lintuh, da gem- |
|
wéan. |
|
dipahiwalkeun, dipigawé sina mahiwal. |
|
bul.; Paingan éraeun, da boga salah. |
pago, sabangsa erak tempat barangteun- |
pahla, hasil, guna atawa pangajén (gan- |
pairan, mairan, 1. nyician: mairan cikopi; |
|
deun di dapur. |
|
jaran). |
|
2. milu nyarita ka nu keur gunem catur, |
pagon, kénéh-kénéh, teu leuwih hadé. |
pahlawan, jalma nu luar biasa wawanén- |
|
nambahan carita; 3. ngasongkeun inum- |
pagorényang, parebut, padanyokot, pa- |
|
na, toh pati jiwa raga, dina ngabéla na- |
|
an bari ngigel ka nu keur kagiliran maké |
|
dahayang kabagian: Babawaan nu turun |
|
gara, bangsa jeung agama. |
|
sodér dina nayuban. |
|
tina beus mindeng dipagorényangkeun |
|
Hari Pahlawan, poé pangéling-ngéling |
pais, mais, ngasakan kadaharan (lauk, on- |
|
ku kuli lantung, |
|
ka parapahlawan nu geus ngorbankeun |
|
com, picung jsté.) ku dibungkus ku daun |
pagupon, gupu atawa kupu. |
|
jiwa-ragana, tanggal 10 Novémber 1945 |
|
cau tilu rangkep tuluy dibubuykeun kana |
pagut, magut, tipagut, maduk, sarta |
|
di Surabaya. |
|
lebu panas. |
|
ngait saeutik; bandingkeun magol. |
pahok, lolong atawa poék. |
|
teu mais teu meuleum (babasan), |
paha, lemesna tina pingping. |
|
pipahokan, jampé atawa ajian anu |
|
teu pipilueun kana urusan nu jadi carita, |
pahala, mahala, nganiaya, neunggeul |
|
maksudna supaya musuh teu nénjoeun |
|
malah teu nyaho-nyaho acan. |
|
jsté. |
|
ka urang kawas nu lolong. |
|
paisan, kadaharan nu dipais, sarta ta- |
paham, 1. harti atawa ngarti; 2. pamang- |
pahpal, pahpral, mahpal, mahpral, |
|
can dibuka. |
|
gih: Paham urang béda jeung paham |
|
ngajambretan jukut atawa dangdaunan |
|
ucing nyanding paisan (paribasa), nu |
|
maranéhanana. |
|
hakaneun bari leumpang lalaunan (uncal |
|
deukeut kana hal nu pikabitaeun bisa jadi |
|
salah paham, salah harti atawa salah |
|
jsb.). |
|
poho di kautamaan (ngalakukeun hal nu |
|
ngahartikeun. |
|
dipahpral, diraradan (daun kalapa tina |
|
kurang pantes atawa nu dilarang ku aga- |
|
geus paham, geus ngarti. |
|
palapahna ku bedog atawa dihakanan, |
|
ma). |
|
mahamkeun, ngahartikeun, ngapal- |
|
dijambretan ku embé jsb. (dangdaunan). |
|
marebutkeun paisan kosong (pari- |
|
keun. |
|
ngadagoan uncal mahpal (paribasa), |
|
basa), marebutkeun balung tanpa eusi; |
|
mahaman, méré paham, méré bongbo- |
|
ngadagoan rejeki teu bari ihtiar. |
|
balung. |
|
longan. |
pahugi, mahugi, méré duit atawa barang |
|
papais, ngaran kadaharan tina adonan |
pahang, ambeu teu ngeunah, saperti am- |
|
ka kabogoh. |
|
tipung nu dibungkusan, tuluy diseupan. |
|
beu daun nona, daun manalika jsté. |
|
pamahugi, barang atawa duit nu dipa- |
|
papais-pais paray (babasan), patéép |
pahat, tatah. |
|
ké mahugi atawa nu dipahugikeun; ban- |
|
kawas paray nu dipais (jalma loba nu |
pahatu, teu boga indung (geus maot). |
|
dingkeun norog; torog. |
|
ngaredeng di tempat nu heurin, nyang- |
|
pahatu lalis, teu boga indung-bapa, |
pahul, 1. bagian gondéwa, tengah-tengah- |
|
huluna dipaselangkeun). |
|
nya pahatu nya yatim. |
|
na nu sok dicekel waktu mentang; 2. awi |
|
pais bari, pais lauk anu diredem (dibari- |
paheut, geus paheut, geus jangji enya- |
|
leutik sateukteuk paranti mangkék; 3. |
|
keun) heula méméh dipais, henteu dida- |
|
an, geus dipaitkeun, moal sulaya deui. |
|
gagang jeujeur useup (golong). |
|
dak. |
pahibut, pak-pik-pek, baranggawé ruru- |
pahung, kapahung, kapidangdung, bi- |
|
pais geulis, pais kadaharan nu sang- |
|
suhan (saurang atawa leuwih ti sau- |
|
ngung nya pilampaheun, lantaran salah |
|
geus asak dibungkus deui ku daun anyar |
|
rang). |
|
tincak. |
|
(dirangkep) supaya alus katénjona. |
pahing, ngaran poé pasaran nu kadua |
paido, maido, nganaha-naha atawa nye- |
pait, rasa saperti rasa kina, hamperu, pa- |
|
(Pahing). |
|
but piraku ka batur urusan migawé pa- |
|
ria jsté.: Paria mah pait ogé ngeunah di- |
|
dipahing, dicegah, dipantrang, teu |
|
pancénna: Kacida teu ngeunahna, upa- |
|
dahar.; Sampeu pait ngandung racun. |
|
meunang dilampahkeun: Loba hal anu |
|
ma urang geus digawé sabener-bener- |
|
duit pait (harti injeuman), duit nu teu |
|
dipahing ku kolot baheula, ku barudak |
|
na, ari pék dunungan maido. |
|
beunang digasab. |