|
pulas keur kuéh, sarupaning gincu. |
pulung, mulung, nyokot barang nu mu- |
|
munahan, ngalunasan. |
|
mulas, ngawarnaan ngalabur atawa |
|
rag atawa nu geus dipiceun ku batur: |
|
rajah pamunah, jampé pikeun nga- |
|
ngecét. |
|
mulung buah, nyokot buah nu murag; |
|
musnakeun pangaruh wisaya jsté. |
|
pupulasan, palsu, ngan pulasna wung- |
|
mulung kuntung, nyokot kuntung nu di- |
punar, konéng: sangu punar, sangu ko- |
|
kul (nu siga téh). |
|
piceun ku batur; harti injeuman, mulung |
|
néng. |
pulasan, ngaran sarupaning rambutan. |
|
budak, nyokot anak batur tuluy dikukut. |
|
dipunar, dianyarkeun deui, dibangun |
pulasara, mulasara, ngamumulé, ngarak- |
|
anak pulung, anak kukut. |
|
deui (adegan atawa wawangunan heu- |
|
sa, ngurus samistina. |
|
pulunganeun, picontoeun atawa paké- |
|
beul). |
pulen, rada liket henteu beyé; sabalikna ti- |
|
eun (naséhat, luang batur). |
puncak, poncot, bagian pangluhurna tina |
|
na béar: sangu pulen, sangu ngeunah, |
|
riung mungpulung, robahan tina |
|
gunung jsb. |
|
henteu béar jeung henteu beyé; sam- |
|
mungpung ngariung, kumpul sakulawar- |
|
puncak manik, congo congcot di luhur- |
|
peu pulen, henteu cangor jsté. |
|
ga jeung baraya-baraya. |
|
na diteundeunan kulub endog hayam |
pules, tibra: saré pules, saré tibra. |
|
ngagedag bari mulungan (paribasa), |
|
(sok dipaké sasajén). |
|
kapulesan, saré lila liwat ti waktu hu- |
|
pura-pura nanya, padahal aya hal anu |
|
muncak (harti injeuman), 1. naék ata- |
|
dang. |
|
ku manéhna can kaharti atawa tacan |
|
wa nérékél nepi ka luhur pisan: Harga |
puli, uli, rakicak, ulén dikeureutan, dikala- |
|
kabuka rasiahna. |
|
barang geus muncak, nyekék beuheung |
|
paan, tuluy dikincaan. |
pulus, ngaran tutuwuhan anu bulu-bulu da- |
|
rayat leutik; 2. geus nepi ka wates |
pulia, teu nyangga pulia, teu mangga |
|
unna matak ateul; jalatong. |
|
pangluhurna (maksimeum): Amarah ra- |
|
pulia, teu kuat atawa teu mempan nga- |
|
sireum pulus, sireum nu matak kacida |
|
yat, upama geus muncak, hésé diben- |
|
yonan, kasoran, éléh: Dina émprona |
|
ateulna upama ngégél. |
|
dungna. |
|
Anoman ngamuk mah, balad (buta) |
pulut, mulut, 1. narik, ngumpulkeun: mu- |
puncengis, kecap anteuran kana datang |
|
Alengka téh teu mangga pulia. |
|
lut pajeg atawa mulut iuran, narik pa- |
|
elat atawa teu diarep-arep. |
pulih, balik deui kana kaayaan asal: Nu ge- |
|
jeg, ngumpulkeun iuran; 2. narik sina ja- |
puncereng, kecap anteuran kana ambek |
|
ring téh geus cageur, moal lila ogé awak- |
|
di deukeut atawa sina ka handap: mulut |
|
bari molotot. |
|
na pulih deui. |
|
heurap, mulut langlayangan, mulut kar- |
puncugug, muncugug, numpuk rada lu- |
|
mulih, lemesna tina balik. |
|
tu. |
|
hur siga gugunungan (kadaharan dina |
pulisi, polisi. |
pun, 1. hampura: Pun sapun ka Sang Ru- |
|
wadahna jsté.); harti injeuman, adigung, |
pulitik, politik. |
|
muhun, kalimah pangrajah jurupantun, |
|
jadi gedé hulu. |
pulo, nusa, tanah atawa daratan nu kaku- |
|
nu maksudna ménta hampura ka karu- |
pundak, taktak. |
|
rilingan ku cai atawa laut; bandingkeun |
|
hun, bisi aya kasalahan; 2. kecap ganti |
|
mundak, manggul: naktak mundak, |
|
buana. |
|
barang, istiméwa nu diteundeun di ha- |
|
ngajalankeun gawé kasar, punggal- |
puluh, ngaran bilangan. |
|
reup: pun biang, indung abdi; pun bojo; |
|
panggul atawa nanggung. |
|
sapuluh, salapan ditambah hiji. |
|
lemesna tina pamajikan kuring; dina pun |
|
pupundakan, 1. sasanggaleun nu men- |
|
puluhan, 1. sababaraha puluh; 2. ang- |
|
Ahmad, pun Ali jsté. kecap pun sok dipa- |
|
jekul dina pundak, lantaran unggal poé |
|
ka nu nuduhkeun pangaji sapuluh kali- |
|
ké upama urang nyaritakeun jalma nu sa- |
|
sok nanggung atawa manggul barang nu |
|
eun, angka nu kadua ti katuhu dina bi- |
|
handapeun urang ka saluhureun; 3. wa- |
|
beurat; 2. bagian punduk sapi atawa |
|
langan: 543 diwangun ku 5 ratusan, 4 |
|
dah obat bedil. |
|
tonggong onta nu siga pupundakan. |
|
puluhan, jeung 3 hijian. |
|
punten, pangapunten, hampura, diu- |
pundat, pudat. |
puluk, kapuluk, kaarah, kapimilik: Sawah |
|
capkeun upama rék ngaliwat ka hareup- |
punday, munday, ngala lauk di walungan; |
|
nu kacaahan teu kapuluk hasilna, teu |
|
eun batur atawa rék asup ka imah batur; |
|
lemesna tina lintar. |
|
kaarah hasilna. |
|
lemesna tina maap. |
|
mundayan, ngala lisa atawa kutu; le- |
|
muluk, luhur pisan (manuk hiber, langla- |
|
ampun, tobat, ménta hampura. |
|
mesna tina nyiaran. |
|
yangan nu diapungkeun jsté.). |
|
paralun, pun maké rarangkén-tengah |
|
tugur tundan, susuk bendung, nge- |
|
pulukan, kai pulukan, acan golon- |
|
-ar- jeung -al-, hampura, ampun, diu- |
|
pung maung, ménak kudu kapun- |
|
dongan, teu dipapas-papas acan. |
|
capkeun upama teu dihaja ngaléngkah- |
|
dayan (babasan), jaman ménak murba |
|
sapulukaneun, sidekah sapulukaneun, |
|
an Qur'an jsté. |
|
(baheula); tugur jsté. |
|
sidekah (ngariung dahar) lumayan, hen- |
punah, 1. impas, lunas (hutang); 2. béak, |
pundelik, pendelik. |
|
teu loba dahareunana. |
|
musna: Badak di urang geus méh punah, |
|
mundelik, mendelik, molotot tanda am- |
|
mumuluk, sasarap, dahar isuk-isuk |
|
iwal ti di Ujung Kulon, lantaran terus-te- |
|
bek. |
|
tamba kosong beuteung. |
|
rusan diboro. |
pundi, dipundi, disuhun tanda hormat |