|
ateul), upamana rasa cangkang jeruk. |
|
karémbong palangi, karémbong su- |
|
diadegkeun téh? |
| palalangon, saung luhur di sisi leuweung |
|
tra anu pulasna warna-warni kawas ka- |
palé, minyak lambé atawa sabangsa ma- |
|
paranti ngintip sato nu diboro atawa di |
|
tumbiri. |
|
lam paranti ngulasan biwir supaya ulah |
|
huma paranti nu tunggu. |
palangkakan, bagian awak antara dua |
|
bareulah atawa upama nyeupah luahna |
| palamarta, bener. |
|
puhu pingping. |
|
ulah ngabulaéh. |
|
adil palamarta, adil pisan (lantaran |
palangsiang, 1. boa-boa, kecap panyam- |
|
dipalé, disina kuat awakna (gedé tana- |
|
nyekel bebeneran nu sajati). |
|
bung nuduhkeun rasa salempang: Nu |
|
gana) pikeun diadukeun ku dibéré parab |
| palanca-polonco, polonco. |
|
nyaba téh geus waktuna datang tacan |
|
istiméwa, diurut jsté. (kuda adu, domba |
| palang, panghalang, barang nu biasana |
|
kénéh baé, palangsiang manggih ban- |
|
adu, hayam jago, jangkrik jsté.). |
|
panjang pikeun panghalang. |
|
cang pakéwuh; 2. ngaran lagu rong- |
palédang, tukang nyieun barang tambaga, |
|
malang, jadi panghalang keur nu lalar- |
|
géng. |
|
saperti sééng, dalung, kétél jsté. |
|
liwat jsté. upamana tangkal rungkad |
palapah, gagang daun anu panjang sarta |
palékat, 1. bisa nyingkir atawa nyumput |
|
ngujur kana rubakna jalan. |
|
rubak atawa buleud, saperti palapah ki- |
|
kalawan rikat; 2. polékat, ngaran saru- |
|
haténa malang (harti injeuman), hen- |
|
ray, palapah daun taleus jsté. |
|
paning sarung poléng modél India. |
|
teu ridoeun, ngandung rasa teu ngeu- |
|
malapah gedang (kekecapan), malibir |
paléngos, maléngos, ngalieus, miceun |
|
nah. |
|
heula méméh nyaritakeun maksud nu sa- |
|
beungeut. |
|
mapalangan, ngahalang-halang mak- |
|
enyana; sabalikna tina togmol. |
paléngpéng, maléngpéng, malédog ata- |
|
sud batur. |
palar, pambrih: Naon nu dipalar, nyiruan |
|
wa néngor ku barang nu rada panjang |
|
malang-mulitang, laluasa, taya ka- |
|
sok diingu? |
|
(ku suluh sateukteuk jsb.). |
|
beubeurat. |
|
malar, (mamrih) supaya: Malar babari |
|
maléngpéng pakél ku munding (pa- |
|
maung malang (kekecapan), jalma nu |
|
ngala maduna,nyiruan kudu diingu, di- |
|
ribasa), ngalampahkeun perkara nu moal |
|
jadi panghalang kana maksud batur: Nyi |
|
pangnyieunkeun iimahan. |
|
pihasileun. |
|
Tati tacan boga deui salaki, sanajan lo- |
|
nepak cai malar cérét (paribasa), |
palér, poho kana kasedih atawa leungit ra- |
|
ba nu mikarep, lantaran popotonganana |
|
ngagunakeun akal, supaya batur nyari- |
|
sa nineung ka jalma nu dipikacinta. |
|
ngagigilaan baé, jadi maung malang. |
|
takeun perkara anu ku urang keur dita- |
|
dipapalérkeun, diihtiaran supaya pa- |
|
palangdada, galar. |
|
lungtik. |
|
lér. |
|
palangan, kapamalian, kotoran; lemes- |
palasari, ngaran sarupaning tutuwuhan |
|
cipamaléran, cai (biasana cinyusu) |
|
na kareseban. |
|
nu sok diarah kulitna keur jajamu atawa |
|
anu upama dipaké mandi cenah matak |
|
kapalang, tanggung: roay kapalang, |
|
sambara: Gulé daging embé (domba) bi- |
|
palér. |
|
ngora henteu kolot henteu. |
|
asana maké hades jeung palasari. |
palebah, lebah. |
|
kapalang tanggung, kapalang gawé. |
palastra (basa bujangga), maot, hususna |
palem, 1. ngaran rupa-rupa tangkal nu sok |
|
moal alang kumapalang, moal kapa- |
|
di médan jurit. |
|
dipaké hiasan pakarangan; 2. golongan |
|
lang béla. |
palataran, latar. |
|
tutuwuhan sabangsa kalapa, kawung, |
| palanga-polongo, polongo. |
palatuk, panungtun aleutan atawa jalma |
|
jambé, korma jsté. |
| palangdada, palang. |
|
anu dijurung lumaku heulaeun rombong- |
|
palem-pita, ngaran sarupaning mang- |
| palanggar, paratag, pamoéan atawa pa- |
|
an gegedén, aleutan militer jsté. pikeun |
|
gah. |
|
ranti neundeun barang, dijieuna tina sa- |
|
méré nyaho ka balaréa sarta ngosong- |
palét, 1. tamiang leutik sateukteuk paran- |
|
watara awi leunjeuran diréndéngkeun |
|
keun jalan. |
|
ti ngagolongan kantéh anu engkéna dia- |
|
(carang), luhurna kurang leuwih satang- |
palawangan, lawang. |
|
supkeun kana taropong upama rék ni- |
|
tung atawa kurang: Deukeut pabrik aci |
palawija, pala. |
|
nun; 2. alat mesin-jait paranti ngago- |
|
loba palanggar tempat moé aci dina |
palay, 1. lemesna tina hayang; hoyong; |
|
longan benang anu engkéna dlasupkeun |
|
tampir. |
|
2. lemesna tina capé; 3. lemesna tina |
|
kana sakoci dimana rék ngaput. |
| palanggaran, langgar. |
|
tunduh. |
|
malét, ngagolongan kantéh (ku kincir) |
| palanggeran, patokan, aturan: Palang- |
palayan, juruladén, tukang ngalalayanan |
|
atawa benang (ku pamalét) kana palét. |
|
geran éjahan Basa Sunda ku Aksara La- |
|
di toko jsté. |
palias, 1. ngaran sarupaning jukut nu sok |
|
tén ku LBSS geus disaluyukeun jeung |
palayangan, kokocoran ka sawah, balong |
|
jadi dina cadas sisi cai, cenah upama di- |
|
éjahan basa Indonésia nu panganyarna |
|
jsté.; bandingkeun ranjéng. |
|
teundeun luhureun lawang panto bisa |
|
(taun 1972). |
palayu, panjangna widang pasagi burung |
|
nolak bahla: 2. kecap anteuran anu mak- |
| palangi, 1. warna beureum semu koneng; |
|
atawa adegan, sabalikna tina pongpok: |
|
sudna, muga-muga ulah keuna ku bahla |
|
2. katumbiri. |
|
Sabaraha (méter) palayuna imah nu rék |
|
anu dikira-kira bakal tumiba, biasana sok |